Wolne rodniki mogą prowadzić do wielu chorób takich jak na przykład nowotwory, miażdżyca, zwyrodnienie stawów, nadciśnienie. Za ich powstawanie odpowiedzialny jest niezdrowy styl życia. Takie czynniki jak palenie papierosów, picie zbyt dużej ilości alkoholu, przewlekły stres sprzyjają powstawaniu dużej ilości wolnych rodników.
Czym są wolne rodniki?
Wolne rodniki to atomy tlenu, które posiadają jeden lub więcej niesprawnych elektronów. Są one niezwykle reaktywne oraz poszukują prawidłowych atomów w celu sparowania się z nimi.
W wyniku tego prawidłowy, „zdrowy” atom zostaje pozbawiony potrzebnego mu elektronu oraz jest doprowadzony do utleniania.
Jest to bardzo szkodliwe dla organizmu, ponieważ działanie to przyczynia się do uszkodzenia oraz niszczenia struktury poszczególnych komórek.
Skąd się biorą?
Wolne rodniki powstają na skutek niezdrowego stylu życia. Osoby palące tytoń, pijące duże ilości alkoholu, niewłaściwie się odżywiające są o wiele bardziej narażone na powstanie wolnych rodników w organizmie.
Wolne rodniki powstają także podczas neutralizowania w wątrobie, płucach, nerkach oraz naszej skórze obcych produktów chemicznych. Do tych produktów chemicznych zalicza się spaliny, gazy, chemiczne rozpuszczalniki, sztuczne dodatki dodawane do żywności, leki czy związki zanieczyszczające powietrze.
Źródła wolnych rodników to również metale ciężkie takie jak:
- ołów,
- rtęć,
- kadm.
Wpływ wolnych rodników na organizm
Wolne rodniki wpływają niekorzystnie na ludzki organizm powodując liczne choroby. Przyczyniają się do:
- chorób układu nerwowego – należy do nich choroba Alzheimera, zespół Parkinsona, demencja starcza,
- chorób serca i układu krążenia – w tym miażdżyca, nadciśnienie tętnicze oraz zaburzenie rymu pracy serca,
- chorób przewodu pokarmowego – m. in. przewlekły stan zapalny trzustki, rak trzustki, wrzody żołądka, dwunastnicy, rak jelita grubego,
- chorób płuc – astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc, nowotwór,
- chorób układu kostnego – takie jak zwyrodnienie stawów,
- chorób układu moczowego – należy do nich rak pęcherza moczowego, rak, niewydolność nerek,
- chorób układu rozrodczego – rak macicy, jajnika oraz jądra.
Wolne rodniki docierają do jądra komórkowego oraz powodują mutację materiału genetycznego komórki, co może stanowić początek rozrostu nowotworowego.
Jak zmniejszyć ilość wolnych rodników?
Organizm część wolnych rodników wychwytuje oraz neutralizuje. Przed pozostałą częścią organizm nie umie się bronić i dlatego należy wprowadzić do swojej diety produktu o działaniu antyoksydacyjnym oraz przeciw utleniającym.
Do takich produktów należą między innymi:
- owoce czarnego bzu,
- owoce borówki czernicy,
- owoce aronii,
- owoce tarniny,
- owoce poprzeczki czarnej,
- owoce żurawiny,
- owoce borówki brusznicy,
- owoce czerwonych odmian winorośli,
- kwiaty malwy czarnej,
- kwiaty bławatka
- kwiaty hibiskusa.
Wyżej wymienione produkty zawierają antocyjany.
Flawonoidy to kolejne substancje roślinne, które przeciwdziałają powstawaniu wolnych rodników. Produkty zawierające je to:
- ziele gryki,
- liście miłorzębu japońskiego,
- liście brzozy,
- liście miłorzębu japońskiego,
- zielone warzywa.
Do diety powinno się również włączyć warzywa z rodziny krzyżowej takie jak brokuły, brukselka. Ochraniają one przed nowotworami złośliwymi sutka czy macicy.
Związki azotu oraz indole znajdujące się w nich przyspieszają wydalanie z organizmu estrogenów, które są odpowiedzialne za wzrost nowotworów.
W celu zapobiegania powstawania wolnych rodników powinno spożywać się owoce w całości, a nie w postaci soków. Zalecane jest spożywanie dwóch różnych owoców oraz trzech różnych warzyw dziennie.
W walce z wolnymi rodnikami niezwykle ważne jest ograniczenie stresu. Jedną z metod walki ze stresem jest aktywność fizyczna, która usprawnia ciało i pozwala na rozładowanie negatywnych emocji.
Wolne rodniki a rak
Zbyt duża ilość wolnych rodników w organizmie może przyczynić się do powstania raka. Wolne rodniki w nadmiarze powodują powstawanie mutacji DNA. Mnożą się one w niekontrolowany sposób, a w wyniku tego powstają nowotwory.
W odpowiedniej ilości odgrywają jednak ważną rolę. Tworzą niektóre z enzymów oraz hormonów, utleniają również substancje toksyczne, a tym samym pomagają w pozbyciu się ich z organizmu.
Osłabiają także obce komórki, bakterie i wirusy.
Źródła:
www.odzywianie.info.pl/przydatne-informacje/artykuly/art,Wolne-rodniki.html
zdrowie.tvn.pl/a/wolne-rodniki-tlenowe-czym-sa-powstawanie-wplyw-na-organizm-znaczenie-wolnych-rodnikow
wylecz.to/diety/wolne-rodniki-czym-sa-rodniki-i-jak-wplywaja-na-zdrowie/