Zapalenie spojówek to jedna z najczęstszych dolegliwości, jaka dotyka nasze oczy. Wywołują ją bakterie, zazwyczaj różne szczepy paciorkowców i gronkowców, zdecydowanie rzadziej bakterie gram-ujemne. Zapalenie spojówek daje charakterystyczne objawy, przez które nie sposób je pomylić z czymkolwiek innym: oczy pieką nie do zniesienia, łzawią bez końca, a czasem pojawia się nawet światłowstręt. Oko jest mocno przekrwione, co nazywane jest objawem czerwonego oka. Należy jednak odróżnić przekrwienie spojówkowe, od przekrwienia rogówkowego. Z pozoru wydawać by się mogło, że bakteryjne lub wirusowe zapalenie spojówek to dolegliwość błaha, ale mimo wszystko wymaga ona specjalistycznego leczenia. Niezwykle ważne jest także rozpoznanie, co wywołało chorobę, aby można było zastosować właściwą kurację. Sprawdź, jakie są objawy zapalenia spojówek oraz jak przebiega jego leczenie.
Co to jest zapalenie spojówek?
Zapalenie spojówki to dość nieprzyjemna dolegliwość, która na szczęście może być bardzo szybko i skutecznie wyleczona, pod warunkiem, że prawidłowo zostanie rozpoznana jej przyczyna. Trzeba mieć świadomość tego, że zapalenie spojówek może mieć różne przyczyny i w zależności od nich wyróżniamy: bakteryjne, wirusowe, alergiczne i grzybicze zapalenie spojówek, a także zapalenie spojówek wywołane przez zespół suchego oka.
Zapalenie spojówek objawy
Tak jak już zostało wcześniej wspomniane, spojówka jest błoną śluzową pokrywającą tylną powierzchnię powiek, przechodzącą u ich podstawy na gałkę oczną, którą okrywa, przechodząc w centralnej jej części w rogówkę. W samej spojówce znajdują się gruczoły śluzowe, dzięki którym zmniejsza się tarcie między powiekami, a rogówką. Stan zapalny spojówek sprawia, że przestają one spełniać swoją funkcję ochronną. Od chwili wystąpienia pierwszych objawów gałka oczna narażona zostaje na działanie szkodliwych czynników zewnętrznych.
Najbardziej typowym objawem dla zapalenia spojówek jest tak zwany objaw czerwonego oka. Jak wiadomo, spojówki są bogato utkane naczyniami krwionośnymi, które w czasie zapalenia spojówek poszerzają się i wypełniają krwią, przez co oczy robią się czerwone. U chorych występować dwa rodzaje przekrwienia: spojówkowe i rogówkowe. Trzeba umieć odróżnić jedno od drugiego. W przypadku przekrwienia spojówkowego przy ucisku na spojówkę obserwujemy blednięcie naczyń, czego nie da się zauważyć przy rogówkowym przekrwieniu. Dodatkowo poszerzone naczynia poruszają się wraz z poruszaną spojówką, w odróżnieniu od naczyń w przekrwieniu rogówkowym.
Kolejnymi charakterystycznymi objawami zapalenia spojówek jest świąd, uczucie pieczenia, uczucie obecności „piasku pod powiekami”, łzawienie, światłowstręt i zwężenie szpary powiekowej. Ostatnie trzy objawy zyskały miano triady irytacyjnej.
Zapalenie spojówek przyczyny
Spojówki, czyli przesuwalne błony śluzowe, są bardzo delikatne i łatwo jest je podrażnić. Zapalenie oka mogą wywołać zarówno wirusy i bakterie, jak i alergeny. Występuje często u dzieci w wieku szkolnym i jest bardzo zaraźliwe, dlatego na tyle na ile to możliwe należy unikać kontaktu z osobami przynajmniej przez pierwsze dwa dni zaraz po zarażeniu. Kaszel, kichnięcie czy dotyk może w mgnieniu oka rozprzestrzenić infekcję, a jeśli napotka sprzyjające warunki, to rozwinie się błyskawicznie i nic nie będzie w stanie stanąć jej na drodze.
Różne rodzaje zapalenia spojówek
Bezpośrednią przyczyną zapalenia spojówek mogą być ropne bakterie, w tym gronkowce, paciorkowce, gonokoki i pneumokoki, które mogą uaktywniać się w momencie zatarcia oczu brudnymi dłońmi, gdy przedostanie się do nich kurz, chemikalia, dym papierosowy lub promieniowanie. Niektóre z wymienionych czynników mogą wywołać przewlekłe zapalenie spojówek. Czasami mamy do czynienia z tak zwanym uczuleniowym (alergicznym) zapaleniem spojówek, jeśli w otoczeniu chorego pojawi się czynnik uczulający. Mogą to być pyły roślinne, substancje chemiczne, ale też sierść psa lub kota, kosmetyki i lekarstwa.
Bakteryjne zapalenie spojówek
Jest to najczęstsza odmiana choroby. Bakteryjne zapalenie spojówek może mieć charakter ostry lub przewlekły. To pierwsze zaczyna się nagle w jednym oku, dopiero po paru dniach stan zapalny obejmuje także drugie oko. Chory może zaobserwować wydostającą się z oka wydzielinę ropną, która powoduje sklejanie brzegów powiek i niemałe trudności w otworzeniu oka. Ropne zapalenie spojówek daje się we znaki szczególnie rano. Ponadto pojawia się przekrwienie spojówek. Powieki są mocno obrzęknięte, przez co mamy wrażenie, że opadają. W zapaleniu przewlekłym objawy nie są tak nasilone jak w ostrym: przekrwienie jest mniejsze, a wydzielina ropna mniej obfita. Bakteryjne zapalenie spojówek na ogół trwa od 5 do 7 dni. Węzły chłonne nie są powiększone, stan zapalny nie zajmuje rogówki.
Wirusowe zapalenie spojówek
Zazwyczaj występuje w okresie nasilonych infekcji górnych dróg oddechowych, które dotykają nas jesienią i wczesną zimą. Wirus w pierwszej kolejności atakuje właśnie spojówkę, a po upływie około 8 dni może zająć także rogówkę oka. Podobnie jak w przypadku bakteryjnego zapalenia spojówek, choroba najpierw przejawia się w jednym oku, a dopiero po upływie kilku dni zajmuje drugie. Typowe objawy wirusowego zapalenia spojówek to swędzenie, obrzęk spojówek i uczucie ciała obcego w oku. Może pojawić się również wydzielina surowicza. Na spojówkach da się zauważyć obrzęknięte naczynia krwionośne. Jeśli dojdzie do objęcia rogówki, to można dostrzec w niej zmętnienia, pojawi się też silny ból, łzawienie i światłowstręt. Zapalenie oczu powiększa węzły chłonne w okolicy żuchwy. Jest to choroba zakaźna i łatwo jest się nią zarazić przez dotyk.
Alergiczne zapalenie spojówek
Alergiczne zapalenie spojówek najczęściej pojawia się w towarzystwie kataru siennego u osób uczulonych na pyłki roślin. Wywołują je alergeny. Sprawiają, że komórki zapalne zaczynają wytwarzać przeciwciała przeciwko nim. Nie można zapomnieć, że przyczyną tego konkretnego zapalenia oczu mogą być też środki chemiczne, kosmetyki i lekarstwa. Jak rozpoznać alergiczne zapalenie spojówek? U chorego występuje silne przekrwienie, swędzenie, łzawienie i widoczny obrzęk powiek. Alergiczne zapalenie spojówek dzielimy na ostre, przewlekłe i okresowe. To pierwsze pojawia się nagle, w momencie kontaktu z alergenem i znika po upływie około 24-48h. Przewlekłe alergiczne zapalenie spojówek to stan zapalny spojówki wywołany przez alergeny, które są obecne przez cały rok, natomiast okresowe alergiczne zapalenie spojówek jest ściśle związane z okresowym pyleniem drzew i traw.
Grzybicze zapalenie spojówek
Grzybicze zapalenie spojówek występuje bardzo rzadko, może być powikłaniem po długotrwałej kuracji antybiotykami lub na skutek nieumyślnego przeniesienia zakażenia z innej części ciała (np. z narządów płciowych). Charakterystycznym objawem dla tego rodzaju zapalenia jest swędzenie, zaczerwienienie spojówek i łzawienie. Wydostająca się z oczu wydzielina może być wodnista albo śluzowo-ropna. W kanalikach łzowych czasami dostrzec można białawe złogi.
Zapalenie spojówek leczenie
Jak leczyć zapalenie spojówek? To pytanie najczęściej zadają sobie chorzy, u których dotychczas stosowane metody zawiodły. Prawdą jest, że sposób leczenia zależy od czynnika, który owe zapalenie spowodował. W początkowej fazie choroby lekarz zazwyczaj zaleca krople na zapalenie spojówek. Można zastosować też domowe sposoby, czyli napar z szałwii, rumianku lub słabej herbaty.
Sprawa ma się nieco inaczej w przypadku bakteryjnego zapalenia spojówek. Zatem co na zapalenie spojówek w tym przypadku? Najlepiej sprawdzą się antybiotyki w postaci maści, kropli lub tabletek. Krople do oczu bez recepty można nabyć bez problemu w każdej aptece. Gdy mamy świadomość tego, że podrażnienie oka wywołane jest substancjami chemicznymi, to należy bezzwłocznie przemyć oczy i całkowicie pozbyć się obecnej w nich substancji drażniącej.
Przewlekłego zapalenia spojówek nie można leczyć na własną rękę, należy przyjmować leki w porozumieniu z lekarzem i wyłącznie pod jego nadzorem. Cała terapia opiera się na wyeliminowaniu czynnika uczulającego ze środowiska, pod warunkiem, że wiemy co nim jest. Jeśli w pierwszej chwili rozpoznanie jest trudne, okulista wysyła pacjenta na badania wydzieliny pochodzącej z oka celem ustalenia rodzaju bakterii, będącej bezpośrednią przyczyną choroby. Trzeba jednak pamiętać, że do przepisanych przez lekarza antybiotyków należy podchodzić z dużą dozą ostrożności, gdyż ich długotrwałe przyjmowanie może prowadzić do zakażeń grzybami. W okresie pylenia zazwyczaj nie obejdzie się bez przepisywanych wyłącznie przez lekarza leków przeciwhistaminowych.
Profilaktyka i higiena oczu
U osób, u których zapalenie spojówek występuje dosyć często, oprócz leczenia ważne jest także zapobieganie chorób oczu. Aby uniknąć nieprzyjemnego i mocno dającego się we znaki schorzenia należy starannie dbać o higienę oczu i stosować wszystkie możliwe środki zapobiegawcze. Wystrzegaj się zatem pożyczania kosmetyków do oczu od innych osób, nigdy nie wiesz czy nie są oni nosicielami bakterii lub wirusa. Pamiętaj, by często myć ręce, gdyż są one siedliskiem drobnoustrojów. Jeśli nosisz okulary lub soczewki kontaktowe, to w żadnym wypadku nie pożyczaj ich od obcych, zakładaj wyłącznie swoje szkła kontaktowe. Soczewki zawsze odpowiednio przechowuj, nie narażaj ich na uszkodzenia i zanieczyszczenie. Kobiety zmagające się z infekcją oka powinny na jakiś czas całkowicie zrezygnować z makijażu. Staraj się nie drapać i nie dotykać chorego oka, nawet wtedy gdy będzie swędzieć. Przemywaj oczy bawełnianym płatkiem kosmetycznym. Jeśli używasz kropli do oczu, po każdej aplikacji dokładnie myj dłonie.
Źródło:
http://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/oczy/zapalenie-spojowek-objawy-i-leczenie_33722.html
http://www.medonet.pl/choroby-od-a-do-z/choroby-narzadu-wzroku,zapalenie-spojowek—objawy–leczenie–krople-do-oczu,artykul,1578450.html
https://portal.abczdrowie.pl/zapalenie-spojowek
