Czasem zdarza się, ze po posiłku jesteśmy senni. Przyczyną tego może być zbyt obfity lub zbyt ciężkostrawny obiad. Czasem jednak senność spowodowana jest różnego rodzaju schorzeniami. Jak rozpoznać senność która powinna nas zaniepokoić?
Senność po posiłku jest często uznawane za dość typowe zjawisko, ponieważ jego przyczyną są naturalne procesy po zjedzeniu posiłku. Jednak gdy zdarza się, że po jedzeniu czujesz senność, nadmierne zmęczenie i brak siły, na pewno należy się temu przyjrzeć. Powtarzająca się senność po jedzeniu może być wynikiem choroby metabolicznej, zaburzeń hormonalnych lub leków.
Czy należy się niepokoić?
Przyczyną senności po posiłku są zwykle procesy hormonalne i biochemiczne. Po posiłku znacznie większa ilość krwi przemieszczana jest do jelit, które muszą poradzić sobie z wchłonięciem składników odżywczych z pokarmu i wydaleniem jego niestrawionych części. Znacznie bardziej stymulowany jest układ przywspółczulny. Zmniejsza się natomiast ilość krwi dostarczanej do ośrodkowego układu nerwowego.
O ile senność po posiłku nie trwa zbyt długo, to nie należy się nią martwić. Ale jeśli się przedłuża lub jest na tyle intensywna, że przeszkadza w normalnym funkcjonowaniu, to znaczy, że należy się skonsultować ze specjalistą. Przyczyną takiej senności mogą bowiem być poważne choroby.
Niedoczynność tarczycy
Uczucie osłabienia często jest też związane z zaburzeniami czynności gruczołu tarczowego. Tarczyca zajmuje się produkcją hormonów. Ich zadaniem jest mobilizacja ciała do działania. Podczas obserwacji przebiegu niedoczynności tarczycy często pojawia się ospałość, która często jest zwiększona po spożyciu posiłku. Jeśli do zmęczenia po posiłku dochodzą jeszcze inne symptomy, takie jak: zaparcia, zaburzenia uwagi, oziębienie skóry czy spowolnieniem czynności serca należy się szczególnie temu przyjrzeć.
Senność po jedzeniu w ciąży
Jeżeli senność po jedzeniu występuje u kobiety w ciąży, to warto na to zwrócić szczególną uwagę. Może ona również być spowodowana niedoczynnością tarczycy. Schorzenie to jest niebezpieczne dla noworodka i może wywołać niebezpieczne dla niego powikłania. Dlatego też jeśli u przyszłej matki stwierdzono niedoczynność tarczycy, powinna ona jak najszybciej podjąć leczenie.
Cukrzyca
Uczucie senności po posiłku może być również spowodowane obecnością sporych ilości glukozy. Jeśli senności towarzyszą takie objawy, jak mniejsza waga, zwiększone pragnienie i częstsze oddawanie moczu, to należy bez wątpienia się tym zainteresować. Szczególnie należy zwrócić uwagę na senność po jedzeniu u dzieci – leżenie po posiłkach, występujące w tej grupie wiekowej, może świadczyć właśnie o cukrzycy. Aby prawidłowo rozpoznać tę chorobę, konieczne jest oznaczenie glikemii u pacjenta.
Choroby trzustki
Jeśli poziom cukru we krwi pacjenta podlega wahaniom, wówczas również może on odczuwać senność. Przyczyną tego jest wzrost poziomu cukru we krwi po posiłkach. Dochodzi wówczas do wyrzutu z trzustki insuliny – hormonu, który odpowiada za obniżenie poziomu glukozy. Jeżeli ilości wyrzucanej insuliny są za duże, to może dochodzić do tzw. hipoglikemii reaktywnej. Skutkiem tego jest spadek poziomu cukru we krwi. W takiej sytuacji ospałości często towarzyszy także osłabienie, drżenie rąk oraz napady wilczego głodu.
Hipersomnia
Zmęczenie po jedzeniu może być wynikiem także problemu o nazwie hipersomnia. O zwiększonej senności należy powiedzieć wtedy, gdy istnieje potrzeba dodatkowego odpoczynku podczas dnia, mimo, że śpi właściwą ilość czasu. Hipersomnia to problem z grupy zaburzeń snu, należy zdiagnozować wtedy, gdy wykluczone są inne możliwe przyczyny ospałości, takie jak przedstawione wyżej czyli zaburzenia czynności tarczycy czy trzustki.
Należy tutaj jednak podkreślić, że o hipersomnii można mówić w sytuacji, gdy u pacjenta zasypianie na siedząco ma miejsce nie tylko po posiłkach, ale i w całkowicie innych jeszcze sytuacjach (np. w pracy).
