Uczucie przejedzenia, przepełnionego żołądka czy dolegliwości bólowe, to coś, co zdarza się każdemu z nas chociaż raz w życiu. Nie tylko w okresie świątecznym, kiedy to łatwo o nadmierną ilość spożytych pokarmów. Gdy tego typu objawy pojawiają się jedynie raz na jakiś czas i wiemy, że wina – czyli przejedzenie – leży po naszej stronie, martwić się możemy jedynie o konieczność modyfikacji codziennego jadłospisu. Znacznie poważniejszym problemem jest uczucie nadmiernej sytości, przejedzenia czy nudności i wymioty, które utrzymują się przez dłuższy czas. Mamy wtedy do czynienia z niestrawnością, inaczej określaną jako dyspepsja. Z czym to się wiąże i jak sobie poradzić z taką przypadłością?
Schorzenie wieloobjawowe
Dyspepsja potocznie określana jest jako niestrawność. Mówi się o przewlekłym bądź nawracającym bólu występującym w nadbrzuszu. Jest to stan, który zostanie zaliczony do dyspepsji, jeśli trwa nieustannie przez nie mniej niż 4 tygodnie. Definicję tę przyjęto w 1999 roku i określono jako kryteria rzymskie II. Jest to encyklopedyczna definicja, przy czym lekarze bardzo często określają w ten sposób objawy dyspeptyczne, które łączy wspólna cecha, a mianowicie związek z nadbrzuszem.
Wyróżnia się dyspepsję organiczną oraz dyspepsję czynnościową, co wynika z przyczyn, których upatruje się w innych chorobach mogących toczyć się w organizmie bądź z przyczyn określanych jako nieznane.
Dyspepsja organiczna wywoływana jest przez rozmaite schorzenia. W grę wchodzi choroba refluksowa, zapalenie dróg żółciowych, nowotwory żołądka lub dwunastnicy, a także wrzody żołądka bądź dwunastnicy. Stosowanie niektórych antybiotyków, leków przeciwreumatycznych czy preparatów żelaza i potasu, także może przyczynić się do rozwoju schorzenia.
Dyspepsja żołądka może mieć swoje podłoże w chorobach metabolicznych: cukrzycy, nadczynności tarczycy bądź niedoczynności tarczycy. Pośród przyczyn wyróżnia się także tętniaka aorty brzusznej, zawał mięśnia sercowego oraz nadmierne spożywanie alkoholu.
Niestety objawy dyspepsji, które towarzyszą pacjentom, są trudne do jednoznacznego zakwalifikowania do danej jednostki chorobowej. Gdy nie ma pewności, gdzie leży przyczyna, mówi się właśnie o dyspepsji czynnościowej. W takiej sytuacji leczenie ukierunkowane jest na łagodzenie i eliminowanie uciążliwych objawów, a nie szukanie głównej przyczyny. Przeważa liczba pacjentów zmagających się z dyspepsją czynnościową, bo wedle statystyk jest to około 60% osób chorych.
Należy pamiętać o tym, że czym innym jest dyspepsja, a zespół jelita drażliwego, choć objawy bywają bardzo podobne. O obydwu schorzeniach możemy przeczytać na stronie tutaj.
Dyspepsja objawy
Najczęściej występujące objawy to ból oraz uczucie ciężkości. Może występować zgaga, a w górnej części brzucha odczuwany jest spory dyskomfort. Pacjenci spożywając posiłek bardzo szybko zaczynają odczuwać nadmierną sytość. Zmagają się z odbijaniem, nudnościami, a niekiedy dochodzi do wymiotów. Zdecydowanie częściej niż osoby zdrowe, odczuwają przepełnienie i mogą również tracić apetyt. Co gorsza, objawy takie trwają zwykle nawet kilka miesięcy.
Dyspepsja leczenie i diagnostyka
Pierwszym etapem jest wywiad lekarski. Ten jednak musi być bardzo dokładny, bo jak wcześniej wspomniano, objawy dyspepsji są podobne do tych, jakie pacjenci odczuwają w innych schorzeniach. Kolejny etap to wykonanie badań, w tym badania endoskopowego przełyku, żołądka oraz dwunastnicy. Dzięki tak przeprowadzonej diagnostyce można określić, czy podłożem dyspepsji jest zaburzenie metaboliczne, przyjmowane leki lub inna choroba, czy też mamy do czynienia z nieokreśloną przyczyną i koniecznością zastosowania leczenia ukierunkowanego, na minimalizowanie objawów.
Dodatkowo przeprowadza się USG brzucha. Pilnej diagnozie podlegają pacjenci po ukończeniu 45 roku życia, u których objawy wystąpiły po raz pierwszy. Także wtedy, gdy dochodzi do powstania tzw. objawów alarmowych. Mogą to być: utrata wagi, krwawienie z przewodu pokarmowego, anemia, gaz wyczuwalny w brzuchu lub żółtaczka, jak i dolegliwości bólowe brzucha występujące w nocy.
Leczenie bazuje na walce z chorobą podstawową. Dokonuje się również zmiany podawanych dotąd leków, jeśli stwierdzono, że to ich zażywanie wywołuje wskazane objawy. Gdy w grę wchodzi dyspepsja czynnościowa, leczenie bazuje na redukcji nieprzyjemnych dolegliwości. Zaleca się zmianę codziennego jadłospisu, w tym wyłączenie ostrych przypraw, mocnej herbaty i kawy, spożywania alkoholu, jak i ograniczenie jedzenia smażonych potraw. Zabronione jest także palenie tytoniu. Pomocą mogą się okazać zioła na niestrawność oraz leki hamujące nadmierne wydzielanie soku żołądkowego. Mogą być dołączone leki rozkurczowe. Na koniec stosuje się psychoterapię, jeśli pacjenci zmagają się z problemami w życiu codziennym, które rozwinęły się właśnie przez chorobę.
Kluczowym aspektem jest wizyta u lekarza i wdrożenie stosownych metod leczenia, by uporać się ze schorzeniem, a przynajmniej załagodzić uciążliwe objawy.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
ŹRÓDŁA:
https://gastrologia.mp.pl/choroby/zoladek/50640,dyspepsja
http://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/uklad-pokarmowy/dyspepsja-oznacza-niestrawnosc_38747.html
https://wylecz.to/pl/choroby/uklad-pokarmowy/dyspepsja.html
https://www.pfm.pl/baza_chorob/choroby-ukladu-pokarmowego/dyspepsja-8211-diagnoza-i-leczenie/136
http://farmacja.net/files/iberogast/dyspepsja_czynnosciowa_oraz_zespol_jelita_nadwrazliwego_diagnostyka_i_leczenie.pdf
