Każdy z nas na pewno słyszał o tym, że cukier jest niezdrowy i powinniśmy go wyeliminować lub ograniczyć. Nie każdy jednak wie, dlaczego jest tak szkodliwy. Cukier, który nam szkodzi jest tak naprawdę sacharozą czyli węglowodanem złożonym z resztki D-frukty i D-glukozy, który jest zasadniczym składnikiem cukru spożywczego.
Wpływ cukru na organizm
Warto pamiętać, że wpływa on na każdy organ naszego ciała. Wynika to z tego, że wątroba magazynuje cukier w formie glukozy (glikogenu). Natomiast dzienny pobór cukru(powyżej zapotrzebowania naturalnego cukru) wypełnia ten narząd i zwiększa do maksymalnej objętości, a nadmiar glikogenu w formie kwasów tłuszczowych wraca do naszej krwi. Kwasy tłuszczowe odkładają się w najmniej aktywnych miejscach , takich jak brzuch, biodra, piersi. Następnie wędrują do bardziej aktywnych narządów, takich jak między innymi nerki, serce.
Osłabia się ich funkcja, a ich tkanki ulegają degeneracji i zmieniają się w tłuszcz. Wtedy właśnie powstają problemy z ciśnieniem krwi, układ nerwowy, układ krążenia obwodowego i limfatycznego ulega uszkodzeniu. Jakość czerwonych krwinek zaczyna się zmieniać, a białych pojawia się nadmierna ilość.
Zbyt duża ilość cukru wpływa niekorzystnie na pracę trzustki, odpowiedzialną za produkcję insuliny. Im więcej cukru płynie w żyłach, tym bardziej intensywniej trzustka musi pracować. Choroby jakie powoduje nadmierna ilość cukru:
- cukrzyca,
- otyłość,
- choroby serca,
- zespól metaboliczny, który może prowadzić do miażdżycy,
- problemy z wątrobą.
Zdrowe zamienniki cukru
Ksylitol czyli cukier brzozowy jest popularnym zamiennikiem białego cukru. Wygląda identycznie i jest tak samo słodki jak sacharoza, jednak jest zdecydowanie mniej kaloryczny(o około 40 procent) i charakteryzuje się bardzo niskim indeksem glikemicznym-IG=8(wskaźnik, który informuje o tym, jak gwałtownie po spożyciu danego produktu spożywczego wzrasta poziom glukozy we krwi. Wysoki indeks glikemiczny sprawia, że wchłonięte węglowodany powodują gwałtowny wzrost poziomu cukru we krwi, natomiast niski indeks nie wywołuje żadnej lub niewielką glikemię. Punktem odniesienia do obliczenia IG jest glukoza-całkowicie wchłanialna w jelicie, jej indeks glikemiczny wynosi 100.).
Zalety ksylitolu:
- działa bakteriobójczo,
- nie wpływa, w przeciwieństwie do białego cukru na rozwój grzybów w organizmie,
- wpływa na mineralizację kości.
Nie można jednak nadużywać spożywania ksylitolu. Jego zbyt duża dawka może powodować biegunkę, wzdęcia.
Stewia, czyli naturalny słodzik roślinny ma indeks glikemiczny prawie równy zeru, jednak w przeciwieństwie do ksylitolu nie smakuje tak jak cukier, co za tym idzie może zmieniać smak spożywanych przez nas produktów spożywanych.
Zalety stewii:
- nie ulega fermentacji,
- może być stosowana przez osoby chore na fenyloketonurię,
- rozpuszcza się w wodzie i alkoholach,
- jest 250-450 słodsza od cukru,
Glikozydy stewiolowe nie są trawione, więc nie dostarczają kalorii. W przewodzie pokarmowym, rebaudiozydy są metabolizowane do stewiozydu. Następnie jest on rozkładany na glukozę i stewiol. Uwolniona glukoza jest wykorzystywana przez bakterie jelitowe i nie jest wchłaniana do krwiobiegu, a stewiol nie jest trawiony i zostaje wydalony.
Erytrol również ma indeks glikemiczny prawie równy zeru. Występuje naturalnie w w wielu owocach, w niektórych porostach, wodorostach i w czerwonym winie. Jest substancja słodząca o słodyczy około 60–80% słodyczy sacharozy.
Zalety erytrolu:
- nie jest metabolizowany w organizmie człowieka,
- dobrze się wchłania z przewodu pokarmowego,
- praktycznie cały wydalany z moczem w postaci substancji niezmienionej,
- polecany w dietach niskokalorycznych i bezcukrowych,
