W starożytności wierzono, że istnieje eliksir długowieczności. Pierwsze wzmianki o cudownej herbacie z kombuchy sięgają nawet do 5000 lat, dziś na rynkach światowych zyskuje ona coraz większą popularność, ze względu na walory prozdrowotne, jest wykorzystywana w medycynie naturalnej. Kombucha (kombucza) – grzyb japoński, zwany grzybkiem herbacianym, o niezwykłych właściwościach jest stosowany szczególnie w krajach azjatyckich i Rosji.
Herbata z kombuchy
Nazwa wywodzi się prawdopodobnie od japońskich słów „kombu” (brązowa alga) i „cha” (napój). Ten niezwykły grzybek jest doskonałym probiotykiem, posiada symbiotyczne żywe kultury drożdży i bakterii, bakterii fermentacyjnych. Herbata z kombuchy to prawidziwy eliksir zdrowia[1], ponieważ wzmacnia układ odpornościowy organizmu, wspomaga układ pokarmowy szczególnie w trawieniu spożytych pokarmów, odbudowuje mikroflorę jelit, hamuje rozwój bakterii, ma właściwości detoksykacyjne, odchudzające i odmładzające, usuwa z organizmu toksyny.
Jaki jest skład kombuchy?
Do Polski herbata z kombuchy, przywędrował z Dalekiego Wschodu przez Rosję, gdzie odkrywano przez tysiące lat jego dobroczynne właściwości. Kombuchę wykorzystuje się do produkcji orzeźwiającego napoju w procesie fermentacji słodzonej herbaty czarnej, białej lub zielonej[3]. Swoje charakterystyczne walory smakowe kombucha zawdzięcza symbiotycznemu działaniu drożdży i bakterii kwasu octowego.
Jak pić herbatę z kombuchy?
Herbata z kombuchy nie jest spożywany na surowo. Często błędnie myli się kombuchę z innym grzybkiem – tybetańskim, który służy do fermentacji mleka i produkcji bakterii kefirowych. O nim opowiedzieliśmy w tym artykule. Kambucha to źródło witamin z grupy B (B1, B2, B3, B6, B12, niacyny, biotyny), witaminy C, magnezu, miedzi, żelaza, sodu, potasu, wapna, cynku i innych pierwiastków śladowych, aminokwasów, substancji o właściwościach podobnych do antybiotyków oraz pożytecznych enzymów. Bakterie wytwarzane z kombuchy posiadają liczne kwasy organiczne: kwas foliowy, kwas glukonowy i glukuronowy, kwas octowy, jabłkowy, szczawiowy, kwasy nukleinowe (RNA i DNA), kwas węglowy.
Kwas glukonowy jest pomocny w leczeniu alergii. Kwas glukoranowy naturalnie oczyszcza wątrobę wchłania substancje toksyczne, które są wydalane z organizmu wraz z moczem. Kwas foliowy jest istotny w leczeniu chorób serca, nowotworów, choroby Crohna, choroby Alzheimera i osteoporozy. Kwas mlekowy zapobiega zaparciom, chroni ściany jelit, reguluje poziom pH krwi i wyrównuje jej kwasowość, jak również zapobiega nowotworom. Kwas octowy jest niemal najważniejszy ponieważ słynie z zabijania szkodliwych bakterii. Kwas jabłkowy ma działanie detoksykacyjne, a kwas szczawiowy pobudza komórki do działania. Dzięki kwasom nukleinowym RNA i DNA, nasze komórki otrzymują informacje, o tym jak mają funkcjonować i odbudowywać się. Kwas węglowy, podobnie jak kwas foliowy, reguluje poziom pH krwi.
Pożyteczne bakterie w herbacie z kombuchy
Za ogół procesów fermentacyjnych, jakie zachodzą w kambuchy sa odpowiedzialne takie bakterie jak: Acetobacter aceti, Saccharomyces boulardi, Brettanomyces, Lactobacilus aerobic, Pediococcus, Gluconacetobacter kombuchae, Zygosaccharomyces kombuchaensis[2]. Bakterie Acetobacter aceti biorą udział w wytwarzaniu kwasu octowego.
Bakterie Saccharomyces boulardi i Pediococcus to bakterie tlenowe i beztlenowe produkujące alkohol lub kwas octowy. Lactobacilus aerobic odpowiadają za wytwarzanie kwasu mlekowego, produkują śluz w przewodzie pokarmowym człowieka, podtrzymują insulinowrazliwość i wspierają wykorzystanie insuliny przez tkanki i narządy[4]. Gluconacetobacter kombuchae (bakterie kwasu octowego AAB) to unikalny szczep bakterii odkryty w kombuchy, żywi się azotem zawartym w herbacie, wytwarza kwas octowy i kwas glukonowy. Zygosaccharomyces kombuchaensis – nowy szczep drożdży, który produkuje w kombuchy alkohol i dwutlenek węgla.
Właściwości zdrowotne herbaty z kombuchy
Właściwości zdrowotne grzybka herbacianego są wszechstronne. Można wnioskować, że dobroczynnie wpływają na cały nasz organizm.
Wzmacnia odporność
Jest naturalnym antyoksydantem neutralizuje działanie wolnych rodników, zawiera wiele dobroczynnych substancji, wspomagających pracę układu odpornościowego. Dzięki właściwościom antybiotycznym łagodzi stany zapalne w organizmie oraz zapobiega ich powstawaniu. Jest skuteczna w profilaktyce przeziębień i grypy.
Oczyszcza organizm
Kombucha detoksykuje organizm, odtruwa organizm, wchłania toksyny oraz metale ciężkie gromadzące się w układzie pokarmowym, a także ma tendencję do usuwania zaskórników i zmian bakteryjnych na skórze. Mikroflora kombuchy hamuje rozwój bakterii gnilnych i patogennych.
Reguluje ciśnienie krwi
Wspomaga regulację prawidłowego ciśnienia krwi, poprzez wpływ na oczyszczanie układu krwionośnego ze złogów. Kombucha zapobiega chorobom układu sercowo- naczyniowego, ponieważ obniża poziom cholesterolu we krwi, co jednocześnie pomaga zapobiec zatykaniu naczyń.
Reguluje trawienie
Wspaniale reguluje procesy trawienia oraz pozbywania się nadmiaru gazów z jelit, usprawnia wypróżnianie i zapobiega zaleganiu pokarmu w jelitach. Efektywnie pobudza ślinę i soki trawienne w żołądku i trzustce przyspieszając perystaltykę jelit. Napój z grzybka herbacianego znalazł zastosowanie zwalczając biegunki, zaparcia oraz wzdęcia. Napój z kombuchy jest zalecany przy chorobach układu pokarmowego, ponieważ skutecznie odbudowuje mikroflorę bakteryjną jelit i przywraca właściwe pH w organizmie.
Wspomaga pracę wątroby i trzustki
Reguluje wytwarzanie żółci i co najważniejsze, wpływa na procesy oczyszczania wątroby z toksyn.
Stabilizuje poziom cholesterolu i przyspiesza metabolizm
Bardzo korzystnie wpływa na metabolizm, reguluje jego poziom i przyspiesza go, co jest niezwykle ważne szczególnie u osób z niedoczynnością tarczycy i zaburzeniami metabolicznym.
Wspomaga proces odchudzania
Reguluje apetyt, zmniejsza ochotę na słodycze, przyspiesza detoksykację i metabolizm, co jest niezwykle ważne podczas odchudzania. Napój kambuchy wzmaga spalanie tkanki tłuszczowej. Skutecznie przeciwdziała zakłóceniom równowagi kwasowo – zasadowej organizmu, wspomaga rozkładanie cukrów, białek i tłuszczów, dzięki czemu są lepiej spożytkowane przez organizm.
Wpływa na lepszy nastrój i samopoczucie
Działa pozytywnie zarówno od strony rzeczywistej – koi układ nerwowy, a także jako efekt placebo, ze względu na poprawę stanu zdrowia, a co za tym idzie – lepszą samoocenę i samopoczucie.
Zwiększa siły i energię
Ze względu na swoje działanie detoksykujące, dodaje sił witalnych i energii do działania.
Regeneruje stawy
Zbawiennie działa na stawy i chrząstki, przyspiesza odbudowę tkanki łącznej, szczególnie po urazach. Działa także w postaci okładów na stłuczone lub zwichnięte i skręcone miejsca. Jest stosowana w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów i zapaleniu stawów.
Przeciwdziała rozwojowi chorób nowotworowych i miażdżycy
Zmniejsza wpływ wolnych rodników na tkanki i komórki, przez co opóźnia proces ich starzenia i zmniejsza prawdopodobieństwo rozwoju chorób nowotworowych.
Przyspiesza gojenie ran
W formie okładów, działa również jako swoisty okład na rany, zapobiegając tworzeniu złogów i blizn.
Wpływa kojąco na układ nerwowy
Łagodzi objawy migreny i poprawia koncentrację.
Odmładza
Herbatka z kombuchy doskonale upiększa i odmładza cerę, ponieważ utrzymuje poziom koenzymu Q-10, który w sposób naturalny po 35 roku życia stopniowo się zmniejsza[5].
Herbata z kombuchy jest skuteczny również w leczeniu problemów górnych dróg oddechowych, astmy i kaszlu. Spożywanie tego napoju wpływa na poprawę stanu zdrowia w różnych dolegliwościach, takich jak: łuszczyca, chroniczne zaparcia, przemęczenie, zaburzenia czynności tarczycy, wypadanie włosów czy łamliwość paznokci.
Poprawę ogólnego stanu organizmu można zauważyć podczas regularnego spożywania trzy razy dziennie, jednej do trzech łyżek stołowych herbaty z kombuchy. Podczas detoksykacji organizmu warto zwiększać stopniowo dawkę. Należy jednak pamiętać aby nie przekroczyć jednej szklanki dziennie. Warto pić herbatę z kombuchy zwłaszcza dlatego, że zabiega rozwojowi nowotworów, dzięki zawartości kwasu mlekowego.
Jak powstaje herbata z kombuchy?
Do wytworzenia napoju z kombuchy można używać różnych odmian czarnej herbaty, jak również zielonej, czy mieszanek z herbatami ziołowymi. Napój z kombuchy uzyskany z zielonej herbaty ma działanie przeciwnowotworowe. Do zaparzonej herbaty dodaje się cukru, w proporcjach od 70-100 g na litr wody. Tak przygotowaną herbatę należy ostudzić do 20-25°C. A następnie przelać do naczynia przygotowanego do procesu fermentacji (najczęściej słoik). Można wykorzystać zaczyn z poprzedniej fermentacji (10% w stosunku do całej ilości), lub dodać tzw grzybek startowy. Potem należy przykryć naczynie gazą lub lnianą czy bawełnianą ściereczką i zabezpiecza gumką.
Naczynie powinno stać w ciepłym (z dala od bezpośredniego światła), przewiewnym miejscu przez 7 do 10 dni w temp. 20°C – 30°C; temperatura idealna wynosi około 27 °C. Po tym czasie należy odsączyć herbatę, aby zatrzymać proces fermentacji. Po odsączeniu i oddzieleniu herbaty od grzybka, warto przelać ją do butelek i umieścić na minimum 5 dni w lodówce. Podczas procesu fermentacji sacharoza dodawana do herbaty ulega hydrolizacji dzięki enzymowi β-fruktofuranozydazy, w wyniku czego powstają cukry proste utleniane, przez bakterie octowe do kwasów organicznych. Proces fermentacji wynika z zawartości polifenoli, kwasu glukonowego, kwasu mlekowego, witamin, aminokwasów, antybiotyków i mikroelementów.
Kto powinien pić herbatę z kombuchy?
Cudowne właściwości grzybka czynią z niego sprzymierzeńca wielu chorób. Herbata z kambuchy jest zalecana przede wszystkim osobom dotkniętym chorobami autoimmunologicznymi, w celu wzmocnienia odporności. To jest najważniejsze zadanie tego napoju, pobudza nasze komórki do regeneracji. Dobroczynne działanie herbaty z kombuchy polega na przywróceniu równowagi oraz odbudowaniu naturalnego układu odpornościowego organizmu. Dostarcza kluczowe porcje kwasów i enzymów, które pomagają nam walczyć ze stresogennymi czynnikami środowiska.
Działanie herbaty z kombuchy polega na dostarczaniu nam tego, czego w danej chwili potrzebuje nasz organizm, aby żyć dłużej i sprawniej funkcjonować. Ze względu na liczne dobroczynne właściwości może ją stosować każdy, kto chce wyglądać młodziej i poczuć się lepiej. Warto wiedzieć, że nie powinno się jej podawać dzieciom, osobom zmagającym się z kandydozą, zespołem jelita drażliwego, kamicą szczawianową, jak również diabetykom. Herbaty z kombuchy nie powinny pić także kobiety w ciąży i karmiące piersią[6].
____________________
[1] Kombucha: Eliksir długowieczności, https://www.magazyn-vitalitas.com/ziola/kombucha (dostęp: 6.12.2016).
[2] Kombucha (kambucza), http://kombuchakombucza.pl/ (dostęp: 6.12.2016).
[3] H. Antolak, D. Kręgiel, Bakterie kwasu octowego – taksonomia, ekologia oraz wykorzystanie przemysłowe, “ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2015, nr 4 (101), s. 31.
[4] Bakterie probiotyczne w preparacie, http://sanprobi-superformula.pl/rwejs_bakterie_probiotyczne_w_preparacie.html (dostęp: 6.12.2016).
[5] Grzyb herbaciany Kombucha – właściwości i działanie, http://bonavita.pl/grzyb-herbaciany-kombucha-wlasciwosci-i-dzialanie (dostęp: 6.12.2016).
[6] KOMBUCHA (kombucza) – właściwości grzyba herbacianego, http://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/medycyna-niekonwencjonalna/kombucha-kombucza-wlasciwosci-grzyba-herbacianego_33708.html, (dostęp: 6.12.2016).