Choroba refluksowa przełyku to jednostka wymagająca najczęściej przewlekłego leczenia. Oprócz leków bardzo ważna jest modyfikacja stylu życia, sposobu odżywiania się oraz wprowadzenie aktywności fizycznej. Zaniedbanie któregoś z tych aspektów często kończy się nawrotem dolegliwości.
Modyfikacja stylu życia
Oprócz faktu, że nawracająca treść żołądkowa wywołuje dyskomfort, ból w klatce i pieczenie za mostkiem, to stałe drażnienie przełyku sokiem żołądkowym może wywołać zapalenie przełyku lub nawet doprowadzić do rozwinięcia stanu przedrakowego, tzw. przełyku Barretta. Innymi powikłaniami nieleczonej choroby są: epizody krwawienia z przełyku, zwężenie przełyku oraz rak gruczołowy.
Zalecenia dotyczące modyfikacji stylu życia mówią o:
- spożywaniu mniejszych porcji, jedzeniu powoli, bez pośpiechu oraz zaplanowaniu kolacji na 2-3 godziny przed snem,
- ograniczeniu tłustych, ostrych potraw,
- zminimalizowaniu kontaktu z używkami – papierosami i alkoholem,
- spaniu na uniesionym wezgłowiu,
- rezygnacji z leżenia bezpośrednio po posiłku,
- wprowadzeniu regularnej aktywności fizycznej, np. marszobiegu, jazdy rowerem lub czegokolwiek innego, co sprawia nam przyjemność,
- redukcji masy ciała, jeśli zmagamy się z otyłością.
Leczenie farmakologiczne
Jak możemy leczyć farmakologicznie refluks żołądka? Podstawą terapii są leki z grupy inhibitorów pompy protonowej (IPP), m.in. omeprazol, panteprazol, esomeprazol. Przyjmowane są rano, na czczo i mają za zadanie zablokować pompy protonowe odpowiedzialne za wydzielanie kwasu solnego. Dzięki nim treść żołądkowa ma mniej kwaśny odczyn i nie podrażnia śluzówki przełyku.
Podobną grupą leków są preparaty z grupy H2-blokerów (np. famotydyna), które wywołują zbliżony efekt i mogą być stosowane w łagodnych postaciach choroby refluksowej przełyku.
Powszechne są również leki, które zobojętniają kwas solny oraz osłaniają błonę śluzową żołądka, chroniąc ją przed nadmiernym działaniem niskiego pH. Wśród leków zobojętniających wyróżniamy preparaty glinu i związki magnezu. Przyjmowane są zazwyczaj doraźnie, celem złagodzenia objawów zgagi i nadkwaśności. Działają szybko i skutecznie.
Znane są także leki prokinetyczne (itopryd), których celem jest przyspieszenie pasażu jelitowego, dzięki czemu treść żołądkowa szybciej jest przesuwana do dalszych odcinków jelit, przez co przestaje ona podrażniać przełyk.
Ostatecznością jest wykonanie operacji, która umacnia barierę między żołądkiem a przełykiem (najczęściej fundoplikacja sposobem Nissena). Polecana jest szczególnie osobom z przepukliną rozworu przełykowego, pacjentom niechętnym do przewlekłej terapii farmakologicznej, z zapaleniem przełyku nieustępującym mimo zastosowanej farmakoterapii. Zazwyczaj zabieg wykonywany jest metodą laparoskopową, czyli bez jednego dużego nacięcia powłok brzusznych, a przy wykorzystaniu trzech niewielkich nacięć przez które wprowadzane są narzędzia chirurgiczne.
Źródła:
[1] – Interna Szczeklika 2020/21, Medycyna Praktyczna, Kraków, 2020
[2] – https://podyplomie.pl/medycyna/30873,zgaga-pierwsze-kroki-w-edukacji-chorego-diagnostyce-i-leczeniu