Europejski Urząd Bezpieczeństwa Żywności poinformował o wycofaniu ze sprzedaży uwielbianego przez dzieci przysmaku czekoladowego. Zawarty w czekoladowym kremie olej palmowy ma działanie rakotwórcze. 

Szkodliwy olej palmowy

Udowodniono, że słynny produkt Nutella zawiera zanieczyszczony olej palmowy, który jest rakotwórczy. Zanieczyszczenia wykryła międzynarodowa komisja sprawdzająca produkty żywnościowe dopuszczane do sprzedaży. Jak się okazuje nawet niewielka ilość może być szkodliwa dla dzieci, a poziom zanieczyszczenia oleju nie jest możliwy do uznania jako bezpieczny.

Olej palmowy jest stałym olejem roślinnym otrzymywanym z nasion lub miąższu olejowca gwinejskiego. Surowy olej w temperaturze pokojowej ma kolor żółtobrązowy, po rafinacji jest twardą masą w kolorze białym lub żółtawym. Wykorzystuje się go do produkcji margaryny, mydła, kosmetyków, świec, smarów.

Zbiory oleju palmowego wpływają na zniszczenia lasów deszczowych w Indonezji i Malezji (ponad 85% oleju palmowego używanego globalnie jest produkowane właśnie w tych krajach), miejsca życia licznych, często zagrożonych wyginięciem, gatunków zwierząt. Według Programu Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska, jeśli utrzyma się obecne tempo produkcji oleju palmowego to w 2022 roku zostanie zniszczonych 98% lasów Sumatry i Borneo[1].

W przemyśle spożywczym olej wykorzystywany jest po podgrzaniu. Wysokie temperatury są stosowane do usuwania naturalnego czerwonego koloru oleju palmowego i do zneutralizowania zapachu. Proces ten powoduje jednak zanieczyszczenia związkami, zwanymi glicydylowymi estrami kwasów tłuszczowych. Po strawieniu ich przez organizm człowieka rozkładają się i mogą powodować tworzenie się nowotworów[2].

Substancją rakotwórczą jest ester glicydowy kwasu tłuszczowego. W Dzienniku Urzędowym Europejskiego Urzędu Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) zawarte zostały następujące informacje:

“Estry glicydowe kwasów tłuszczowych (GE) są zanieczyszczeniami procesowymi powstającymi na etapie dezodoryzacji oleju jadalnego. Znaczenie toksykologiczne estrów glicydowych kwasów tłuszczowych nie zostało jeszcze w pełni wyjaśnione. Sam glicyd sklasyfikowano jako substancję prawdopodobnie rakotwórczą dla ludzi. Najnowsze badania naukowe wskazują na (prawie) całkowite uwalnianie glicydu z estrów kwasów tłuszczowych w przewodzie pokarmowym człowieka”[3].

 Olej palmowy w Nutelli

Olej palmowy podgrzewany do temperatury powyżej 200 stopni Celsjusza używany do produkcji słynnych produktów takich jak Nutella, Ferero Roche jest szkodliwy. Stanowi aż 23 procent składu Nutelli, dlatego sama Nutella stanowi zagrożenie, nawet w przypadku umiarkowanego jej spożycia.

Podczas rafinacji oleju, powstają kancerogenne substancjie, takie jak: estry glicydylowe kwasów tłuszczowych (GE), 3-monochloropropandiolu (3-MCPD) i 2-monochloropropandiolu (2-MCPD). Ostrzeżenie dotyczące spożywania oleju palmowego nakazuje konsumentom zaprzestania spożywania produktów powstałych przy użyciu szkodliwego oleju palmowego.

Drugim szkodliwym składnikiem Nutelli jest cukier, który zajmuje aż 55 procent całego składu. Poza olejem palmowym i cukrem, niewielką ilością orzechów włoskich i kakao, zawiera również lecytynę sojową czyli produkt odpadowy zawierający rozpuszczalniki i pestycydy, który ma konsystencję od lepkiego płynu do twardego plastiku. To jeszcze nie koniec, w jej składzie znajdziemy również pozbawioną minerałów serwatkę, glutaminian sodu (E621) i wanilinę czyli sztuczny aromat[4].

Olej palmowy znajduje się w setkach produktów gospodarstw domowych. Zanieczyszczenia niebezpieczne dla naszego zdrowia można znaleźć również w innych produktach zawierających oleje roślinne np. w margarynach i dużej ilości przetworzonej żywności.

Według Komisji Europejskiego Urzędu Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) najbardziej niebezpieczne dla zdrowia są te produkty, które zostały wyprodukowane na oleju palmowym rozgrzanym do temperatury powyżej 200 stopni Celsjusza. Największą ilość oleju palmowego wykorzystuje się do produkcji słodyczy, między innymi lodów, czekolad czy batonów.

W najbliższym czasie przeprowadzone zostaną dokładne badania nad związkami zawartymi w oleju palmowym i ich negatywnym oddziaływaniu na nasz organizm. Jeśli obawy potwierdzą, ze sklepowych półek zniknie nie tylko Nutella, lecz znacznie więcej produktów spożywczych. Nutellę masowo wycofano już z sieci włoskich supermarketów.

____________________

[1]. Nutella znika ze sklepowych półek. Europejski Urząd Bezpieczeństwa Żywności ostrzega: może powodować raka, http://www.polskieradio.pl/5/240/Artykul/1714621,Nutella-znika-ze-sklepowych-polek-Europejski-Urzad-Bezpieczenstwa-Zywnosci-ostrzega-moze-powodowac-raka  (dostęp: 13.01.2017).

[2]. Tamże.

[3]. Dziennik Urzędowy Komisji Europejskiej, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A32014H0661 (dostęp: 13.01.2017).

[4]. Love Nutella? Here’s Why You Should Never Eat It And Opt For A Healthier Alternative Recipe, http://complete-health-and-happiness.com/love-nutella-heres-never-eat-opt-healthier-alternative-recipe-2/ (dostęp: 13.01.2017).