Miedź to pierwiastek chemiczny, występujący w organizmie ludzkim w śladowej ilości. Mikroelement ten wchodzi w skład każdej tkanki naszego ciała. Wchłaniany jest w jelicie cienkim, skąd później przechodzi do wątroby, by potem z kolei zostać wydalonym wraz z żółcią. Choć jest go w organizmie stosunkowo niewiele, to ma bardzo duże znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania całego ustroju. Chroni przed osteoporozą, zwiększając odporność uniemożliwia rozwój infekcji, ponadto wpływa na prawidłową pracę mózgu i koncentrację. Dzięki odpowiedniej ilości miedzi w organizmie nasze kości są mocne i zdrowe, przeziębienia nam niestraszne, a podczas nauki łatwiej jest nam się skupić i szybciej zapamiętujemy. Wniosek z tego taki, że miedź powinna być systematycznie dostarczana organizmowi w odpowiedniej ilości i nigdy nie powinno jej zabraknąć. Jakie właściwości ma miedź? Jakie są skutki niedoboru lub nadmiaru miedzi w organizmie? Co warto jeść, by zaspokoić dzienne zapotrzebowanie na miedź? Tego wszystkiego dowiesz się z dalszej części artykułu.
Właściwości miedzi
Miedź (Cu) w organizmie ludzkim gromadzi się głównie w wątrobie, nerkach, mózgu i sercu. Można znaleźć ją również w pozostałych narządach i tkankach ciała, jednak w nieco mniejszym stężeniu. Dla prawidłowego funkcjonowania organizmu ważne jest zachowanie właściwych proporcji pomiędzy miedzią a cynkiem, gdyż zaburzenia równowagi pomiędzy tymi dwoma pierwiastkami mogą skutkować chorobą.
Tak jak zostało już wcześniej wspomniane, miedzi w ciele człowieka jest bardzo mało, jednak jest to składnik kluczowy dla układu krążenia, czyli serca i naczyń krwionośnych. Miedź umożliwia produkcję erytrocytów, jak również osłonek mielinowych w układzie nerwowym, których zadaniem jest zapewniać mu ochronę i umożliwiać przesyłanie impulsów. Uczestniczy też w transportowaniu tlenu do każdej komórki naszego ciała, w tym tkanki nerwowej. Ponadto, miedź bierze udział w wytwarzaniu melaniny, mającej wpływ na kolor włosów i skóry. Za jej pośrednictwem tworzy się także kolagen, odpowiedzialny za właściwe funkcjonowanie mięśni i kości.
Miedź – rola w organizmie
Głównym zadaniem miedzi jest zapewnianie prawidłowej pracy układu odpornościowego. Pierwiastkowi przypisywana jest zdolność zwalczania wolnych rodników, dzięki czemu ograniczone zostaje ryzyko częstych infekcji. Wraz z wiekiem ilość wolnych rodników w organizmie rośnie i z coraz większą siłą atakuje organizm od środka, dlatego tak ważne jest, by utrzymać stały poziom miedzi szczególnie w wieku starszym.
Niewiele mówi się o tym, że miedź ma wpływ na pracę mózgu – poprawia zdolność myślenia, ułatwia zapamiętywanie, dzięki odpowiedniemu stężeniu miedzi w organizmie jesteśmy też bardziej kreatywni. Ponadto, mikroelement ten zapobiega osteoporozie.
Miedź bierze czynny udział w syntezie kilkunastu białek, w tym dwóch mających dosyć duże znaczenie dla naszego wyglądu. Mowa tutaj o kolagenie, którego deficyt prowadzi do powstawania zmarszczek, a także elastynie, dzięki której nasza skóra jest sprężysta i jędrna.
Występowanie miedzi
Co należy jeść, aby zaspokoić dzienne zapotrzebowanie na miedź? Najlepsze źródła miedzi w pożywieniu to produkty zbożowe, takie jak pieczywo pełnoziarniste, płatki owsiane, makaron razowy, a także otręby. W miedź obfituje wątroba, orzechy, kakao i nasiona słonecznika. Produktami bogatymi w miedź są też rośliny strączkowe, soja, żółty ser, ryby, skorupiaki, ziemniaki, pomidory, czosnek i grzyby.
Faktem jest, że organizm ludzki lepiej przyswaja miedź z diety bazującej na białku zwierzęcym niż z diety opierającej się na białku roślinnym. Zdolność przyswajania mikroelementu zwiększa się wraz z obecnością węglowodanów (glukozy, skrobi, fruktozy) i witaminy C. Są też składniki, które znacznie obniżają wchłanianie miedzi w organizmie, należą do nich: żelazo, cynk, cyna, fosfor i wapń.
Dzienne zapotrzebowanie na miedź
Zalecane dzienne spożycie miedzi w dużej mierze zależy od wieku. Poniżej przedstawione zostały przybliżone dawki miedzi, na jakie zapotrzebowanie wykazują organizmy w danym przedziale wiekowym:
- niemowlęta – 0,2 mg,
- dzieci od 5. miesiąca życia do 6. roku życia – 0,3 mg,
- dzieci od 7. do 12. roku życia – 0,7 mg,
- dzieci od 13. do 18. roku życia – 0,9 mg,
- kobiety i mężczyźni – 0,9 mg,
- kobiety w ciąży – 1 mg,
- kobiety w okresie laktacji – 1,3 mg.
Źródłem miedzi w organizmie jest odpowiednio zbilansowana dieta, opierająca się na produktach pochodzenia zwierzęcego. W zapewnieniu odpowiedniej ilości miedzi w organizmie może pomóc też suplementacja w postaci tabletek.
Miedź – objawy niedoboru
Niedobór miedzi w organizmie jest sytuacją bardzo rzadko spotykaną. Dotyczy osób, które są na różnego rodzaju kuracjach odchudzających lub stosują monotonną i nieodpowiednio zbilansowaną dietę. Problem ten może wystąpić także u osób zmagających się przez długi czas z wymiotami lub biegunką, czy też mającymi zaburzenia wchłaniania. Co świadczy o niedoborze miedzi w organizmie? Do najbardziej charakterystycznych objawów niedoboru miedzi należą:
- niski poziom hemoglobiny,
- brak apetytu,
- problemy z koncentracją,
- spadek odporności,
- anemia,
- zaburzenia pamięci,
- pękanie naczyń krwionośnych,
- zaburzenia pracy serca,
- drętwienie kończyn.
Miedź – objawy nadmiaru
Miedź jest bardzo trudno przedawkować, dlatego nadmiar miedzi w organizmie występuje sporadycznie. W momencie, gdy dojdzie do sytuacji, gdy w narządach i tkankach zgromadzi się zbyt duże stężenie wspomnianego pierwiastka, pojawią się charakterystyczne objawy takie jak:
- bóle brzucha,
- mdłości,
- bóle mięśni,
- nerwowość,
- rozdrażnienie,
- zaburzenia pracy wątroby,
- zaburzenia widzenia,
- zaburzenia pracy układu oddechowego,
Dieta czy suplementy diety?
Ze względu na łatwy dostęp do miedzi w formie naturalnej, najlepiej jest uzupełniać jej braki przy pomocy pożywienia. Stosowanie odpowiednio zbilansowanej diety, bogatej w składniki odżywcze, mineralne i witaminy, jest w stanie dostarczyć organizmowi odpowiedniej dla niego dawki miedzi. Tak jak już zostało wcześniej wspomniane, w przypadku niedoboru miedzi warto sięgnąć po produkty pochodzenia zwierzęcego, z których organizm lepiej przyswaja ten pierwiastek.
Jak poradzić sobie z długotrwałym deficytem miedzi w organizmie? Jeśli podejrzewasz, że w Twoim ciele jest zbyt niskie stężenie miedzi, w pierwszej kolejności udaj się do lekarza, który zapewne zleci wykonanie podstawowych badań, dzięki którym będzie można potwierdzić lub całkowicie wykluczyć wstępne przypuszczenia. Gdy wyniki badań jednoznacznie pokażą, że w Twoim organizmie jest zbyt mała ilość miedzi, wtedy lekarz zaleci zmianę diety lub doradzi stosowanie suplementów diety z miedzią w składzie.
Źródło:
http://www.poradnikzdrowie.pl/zywienie/zasady-zywienia/miedz-wlasciwosci-i-rola-w-organizmie-zrodla-miedzi_36139.html
https://portal.abczdrowie.pl/miedz-rola-w-organizmie-dawkowanie-wystepowanie-niedobor-nadmiar
http://www.ekologia.pl/kobieta/zdrowie/miedz-cu-zapotrzebowanie-na-miedz-wlasciwosci-rola-miedzi-w-organizmie-i-jej-niedobory,21080.html
