Bor jest pierwiastkiem śladowym, potrzebnym do właściwego funkcjonowania gospodarki wapniowej organizmu. Co prawda mikroelement ten nie jest tak cenny jak magnez czy żelazo, jednak pełni ważną rolę w naszym organizmie. Istnieją przypuszczenia, jakoby bor warunkował zwiększenie stężenia witaminy D2, czy odpowiadał za ilość wapnia, miedzi oraz magnezu w ciele człowieka. Choć nie potrzebujemy boru w dużych ilościach, to jego deficyt może mieć przykre w skutkach konsekwencje. Niedobór boru może prowadzić do rozwoju chorób zwyrodnieniowych, a nawet raka prostaty. Ten cenny dla naszego zdrowia mikroelement jest obecny w większości roślin i nie przetworzonej żywności. Duże jego pokłady są w winogronach, rodzynkach i orzechach. Jaka jest rola boru w organizmie? Czym objawia się niedobór boru? Czy bor jest dla nas ważny? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w dalszej części artykułu.
Właściwości boru
Bez wątpienia można stwierdzić, że bor jest dla nas bardzo ważnym pierwiastkiem. Pełni istotną rolę w wielu procesach życiowych, jakie mają miejsce w naszym organizmie. Bor wywiera doskonały wpływ na pamięć i funkcje intelektualne. Jego obecność warunkuje lepszą koncentrację i szybkość reakcji, a także koordynację ruchową. Zabezpiecza przed nadmiernym gromadzeniem się fluoru w organizmie i pomaga w jego usuwaniu. Wykazuje właściwości antybakteryjne, grzybobójcze i przeciwwirusowe. Wzmacnia system odpornościowy i wspomaga gojenie się ran. Ponadto bor stymuluje produkcję testosteronu i normalizuje estrogen, zatem jest swego rodzaju afrodyzjakiem zarówno dla mężczyzn jak i kobiet.
Bor i jego rola w organizmie
Jednym z najważniejszych zadań boru jest bezpośredni wpływ na metabolizm wapnia, fosforu oraz witaminy D. To właśnie dzięki jego obecności te mikroelementy osiągają odpowiednie stężenie w organizmie, a witaminy zdecydowanie lepiej się wchłaniają. Bor jako suplement jest wykorzystywany do leczenia osteoporozy i złamań. Jak się okazuje, składnik ten ma także wpływ na stan układu szkieletowego. Dzięki niemu ulega poprawie stan gospodarki wapniowej, a co za tym idzie maleje ryzyko chorób układu kostnego, przede wszystkim u osób, u których zaobserwowano pierwsze objawy osteoporozy. Suplementacja borem jest bardzo często zalecana przez lekarzy w przypadku zapalenia stawów i kości. Pierwiastek bor także wzmacnia i buduje mięśnie.
Występowanie boru
Najlepszym źródłem boru jest odpowiednio zbilansowana dieta, ale równie dobrze mikroelement ten możemy przyjmować w postaci tabletek. Duże pokłady boru znajdziesz w fasoli, gruszce, jabłku, moreli, brzoskwini i winogronie. Obfitują w niego także bakalie, np. daktyle. Bor znajduje się też w warzywach strączkowych, warzywach liściastych i jajach.
W środowisku naturalnym bor występuje jako boraks (sól sodowa słabego kwasu borowego), tj. związek chemiczny, w którego składzie obecny jest sód, bor, tlen i woda. Przez lata wykorzystywano go jako środek leczniczy. Co ważne, korzystanie z nawozów mineralnych podczas uprawy roślin i warzyw uniemożliwia im pobieranie boru z gleby, zatem tylko i wyłącznie żywność produkowana organicznie zawiera bor, który może w odpowiedniej dawce dostarczać organizmowi ludzkiemu.
Dzienne zapotrzebowanie na bor
Bor jest pierwiastkiem śladowym, dlatego dzienne zapotrzebowanie organizmu dorosłego człowieka na bor nie jest duże. Większość ludzi przyswaja od 2 do 4 miligramów na dobę wraz z pożywieniem. Systematyczne przyjmowanie produktów mających w swoim składzie bor uniemożliwi powstanie niedoboru tego pierwiastka w organizmie. Dodatkowa suplementacja jest uzasadniona wyłącznie w sytuacji, gdy przez długi czas stosujemy leki mogące zaburzyć przyjmowanie boru albo długotrwale prowadzimy dietę ubogą w składniki odżywcze.
Bor – objawy niedoboru i nadmiaru
Objawy niedoboru boru nie są jednoznaczne i bardzo często myli się je z innymi dolegliwościami, niekiedy są one przez nas zwyczajnie bagatelizowane. Tak jak już zostało wcześniej wspomniane, organizm ludzki nie potrzebuje dużych ilości boru do prawidłowego funkcjonowania, mimo wszystko jednak zbyt niskie jego stężenie może mieć poważny wpływ na zdrowie. Skutkami niedoboru boru są obniżenie potencjału intelektualnego, problemy z pamięcią, a także zwyrodnienie stawów, reumatyzm czy zapalenie stawów. Może dojść do powstania nowotworu prostaty czy zaburzeń hormonalnych. Ponadto długotrwały deficyt boru może prowadzić do raka piersi, łuszczycy, białaczki, zmniejszenia ilości czerwonych krwinek, przedwczesnych objawów menopauzy, wzmożonego odczuwania skutków stresu, a także zaniżonego poziomu insuliny i hormonów tarczycy.
Nie tylko deficyt boru jest groźny dla zdrowia, równie niebezpieczny jest jego nadmiar. Zbyt duże stężenie tego pierwiastka w organizmie może powodować nadmierne wypadanie włosów, biegunkę, bóle brzucha i głowy, rozdrażnienie, ogólne osłabienie, depresję oraz drgawki.
Dieta czy suplementy diety?
W sytuacji, gdy podejrzewasz niedobór boru w swoim organizmie powinieneś jak najszybciej udać się do lekarza, który zleci wykonanie odpowiednich badań, na podstawie wyników których będzie można jednoznacznie potwierdzić lub wykluczyć ewentualny niedostatek mikroelementu. W przypadku zbyt niskiego stężenia lekarz zaleci zmianę diety na bardziej odżywczą. W niektórych sytuacjach zmiana nawyków żywieniowych może nie wystarczyć i konieczne będzie zastosowanie suplementów diety, które w stosunkowo krótkim czasie pozwolą się pozbyć skutków niedoboru pierwiastka. Suplementację borem zaleca się głównie wtedy, gdy codzienna dieta jest bardzo uboga w witaminy i minerały albo długotrwale stosujemy leki, które negatywnie wpływają na jego przyswajanie. Tabletki zawierające w swoim składzie bor stosuje się u pacjentów chorujących na białaczkę, reumatoidalne zapalenie stawów lub u których zaobserwowano niedobór witaminy D w organizmie.
Źródło:
https://portal.abczdrowie.pl/bor-wlasciwosci-i-objawy-niedoboru
http://www.odzywianie.info.pl/przydatne-informacje/artykuly/art,bor-funkcje-zapotrzebowanie-i-zrodla.html
https://www.spirulina.pl/witaminy-i-mineraly/mineraly2/bor-ekspert-od-gospodarki-wapniowej-organizmu.html