Ból głowy to jedna z najpowszechniejszych dolegliwości. Zazwyczaj nie jest chorobą samą w sobie, a raczej objawem różnych nieprawidłowości w naszym organizmie. Bardzo częsty ból głowy klasyfikowany jest jako samoistny, czyli bez konkretnej przyczyny. Różnorodność źródła dolegliwości bólowych powoduje, że proces diagnostyczny oraz terapeutyczny nie są łatwe i wymagają dużego zaangażowania zarówno ze strony lekarza, jak i pacjenta [1].
Migrena
Napad bólu głowy trwa zazwyczaj od 4 do 72 godzin i zlokalizowany jest jednostronnie. Objawy mogą być poprzedzone tzw. aurą, czyli dolegliwościami związanymi z nieprawidłowym widzeniem, zaburzeniami słuchu, czucia czy mowy. Ból jest pulsujący, towarzyszą mu nudności i wymioty. Aktywność fizyczna i życiowa jest mocno ograniczona podczas napadu i chorzy często muszą zostać w łóżku, w zacienionym pomieszczeniu. Rozpoznanie migreny jest stosunkowo łatwe ze względu na specyfikę objawów. W leczeniu migreny ważna jest edukacja pacjenta i wyjaśnienie, że choroba ta nie prowadzi do ciężkich następstw. W doraźnym leczeniu migreny można zastosować niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) takie jak deksketoprofen – jednak dawka powinna być odpowiednio dobrana i skonsultowana uprzednio z lekarzem lub farmaceutą. Inną grupą leków z powodzeniem stosowanych w leczeniu migreny są tryptany [2].
Napięciowy ból głowy
To ból dotyczący okolicy czołowej, skroni, czasem potylicy. Jest obustronny i zazwyczaj trwa wiele godzin – nawet do 7 dni. Leczenie doraźne polega na stosowaniu leków NLPZ. Jednak terapia przyczynowa opiera się o trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne i trwa od 3 do 6 miesięcy. W diagnostyce ból napięciowy może być pomylony z bólami objawowymi (związanymi z konkretną jednostką chorobową) [2].
Polekowy ból głowy
Polekowy ból głowy polega na codziennym występowaniu dolegliwości, które są spowodowane nadmiernym i nieprawidłowym stosowaniem leków przeciwbólowych. Zazwyczaj występuje w sytuacjach, w których chory przyjmuje leki przez ponad 14 dni na przestrzeni kolejnych 3 miesięcy. Ta jednostka chorobowa podkreśla istotę świadomego i prawidłowego stosowania leków po konsultacji ze specjalistą (może być to lekarz, ale też farmaceuta) [1,2].
Jak sobie radzić z dolegliwościami?
Jeżeli ból pojawia się rzadko, klasyfikujemy go jako lekki lub umiarkowany i możemy go powiązać z takimi sytuacjami jak: zmęczenie, zatrucie alkoholowe, stres lub ból głowy towarzyszący przeziębieniu – wtedy warto przyjąć doraźnie lek z grupy NLPZ, który skutecznie zmniejsza odczuwane dolegliwości. Przyjmowane doustnie szybko się wchłaniają i dają efekt już po 30 minutach. Wystarczy pojedyncza dawka 25 mg, aby zapewnić działanie na 4-6 godzin.
Należy jednak podkreślić, że stosowanie leków przeciwbólowych jest odpowiednie wyłącznie krótkoterminowo. Jeżeli ból utrzymuje się przez dłuższy czas, konieczna jest wizyta u lekarza (np. u neurologa lub lekarza rodzinnego) [1,2].
Kiedy koniecznie zgłosić się do specjalisty?
- Ból głowy u dzieci poniżej 3. roku życia.
- Odczuwany ból jest najsilniejszy w naszym życiu.
- Towarzyszą nudności i wymioty.
- Ból wybudza ze snu.
- Towarzyszą zaburzenia widzenia.
- Występują zaburzenia świadomości (nie pamiętamy, co się działo, nie orientujemy się, gdzie jesteśmy).
- Ból nasila się w trakcie wysiłku fizycznego [3].
Bibliografia:
[1] – Domitrz I., Najczęstsze błędy w diagnostyce i leczeniu bólu głowy – jak ich unikać?, Medycyna po Dyplomie, 2014 (07-08)
[2] – Stępień A., Rożniecki J., Domitrz I., Leczenie pierwotnych bólów głowy, Ból 2011
[3] – https://www.mp.pl/pytania/pediatria/chapter/B25.QA.14.4.3.