Oddychanie zanieczyszczonym powietrzem zwiększa ryzyko chorób nowotworowych, zawału i udaru, a także opóźnienia rozwój procesów poznawczych u dzieci. To zła wiadomość dla mieszkańców Polski, ponieważ zgodnie z raportem WHO stan powietrza w naszym kraju jest zły. W jaki sposób ochronić siebie i swoją rodzinę przed chorobotwórczym smogiem? Oto kilka przydatnych wskazówek.
Walka o poprawę jakości powietrza w regionie
Polska nie jest skazana na zanieczyszczone powietrze. Za wysoki poziom smogu w powietrzu odpowiedzialni są ludzie, tak więc to właśnie my możemy doprowadzić do poprawy jakości powietrza. Oczywiście, pierwszym krokiem do realizacji tego celu jest samodzielne przestrzeganie zasad pozwalających na ograniczenie emisji smogu. Zanieczyszczenia wytwarzają się na skutek spalania śmieci i taniego węgla, a zwłaszcza mułu węglowego. Najwięcej pyłów zawieszonych, wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) i lotnych związków organicznych (LZO) emitują stare kotły, nazywane potocznie kopciuchami, ale poważne zagrożenie stanowią też domowe kominki opalanie węglem. Dodatkowy problem to pojazdy silnikowe, emitujące duże ilości szkodliwych spalin. Do redukcji poziomu smogu można zatem przyczynić się poprzez wymianę starego pieca na nowy, a najlepiej przejście na bardziej ekologiczne metody ogrzewania, jak również poprzez przestrzeganie zasad eco-drivingu, czyli ekologicznej i ekonomicznej jazdy samochodem.
Drugi krok to zaangażowanie się w działania zmierzające do poprawy stanu powietrza we własnym regionie. W wielu polskich miastach działają tak zwane alarmy smogowe, czyli organizacje społeczne walczące o wyeliminowanie problemu smogu. Cel ten próbują osiągnąć głównie poprzez edukowanie obywateli w zakresie przyczyn i skutków złej jakości powietrza oraz oddziaływanie na władze lokalne, które mogą przyczynić się do poprawy sytuacji np. poprzez wprowadzenie dofinansowania na wymianę starych pieców węglowych.
Oczyszczanie powietrza w domu
Niestety, według specjalistów znaczącej poprawy stanu powietrza w Polsce możemy spodziewać się dopiero za kilka lat. Czy to oznacza, że przez ten czas jesteśmy zmuszeni do wdychania zanieczyszczeń, które mogą wywołać w organizmach naszych i naszych bliskich prawdziwe spustoszenie? Odpowiedź brzmi: nie. Istnieją bowiem urządzenia, dzięki którym możemy usunąć smog z domów i zakładów pracy, a także z przedszkoli, żłobków i szkół. Są to oczyszczacze powietrza wyposażone w filtry HEPA oraz filtry węglowe. Technologia HEPA wykazuje znakomitą skuteczność w walce z pyłami zawieszonymi, lecz nie jest w stanie oczyścić powietrza z WWA i LZO, które pochłania węgiel aktywny. W celu zapewnienia sobie i swoim najbliższym bezpieczeństwa należy zatem zaopatrzyć się w sprzęt wykorzystujący oba te filtry, np. w urządzenia marki Xiaomi, o których można przeczytać na stronie https://ranking-oczyszczaczy.pl/.
Oprócz systemu filtracyjnego ważną rolę odgrywa wydajność oczyszczacza, o której informuje CADR albo maksymalny przepływ powietrza. To właśnie na podstawie tych parametrów można ocenić, jak duże pomieszczenie będzie w stanie oczyścić dane urządzenie. W tym miejscu należy jednak zaznaczyć, iż wysoki CADR nie gwarantuje, że urządzenie zdoła dobrze oczyszczać kilkupokojowe mieszkanie. Istnieje bowiem ryzyko, że powietrze nie będzie swobodnie przepływać między pomieszczeniami, przez co efekty filtracji nie będą zadowalające. Wyposażenie w oddzielny oczyszczacz każdego pokoju jest dość kosztowne, dlatego optymalnym rozwiązaniem wydaje się zakupienie jednego urządzenia do każdej sypialni. Rano oczyszczacze można przenosić do pomieszczeń, w których spędza się najwięcej czasu w ciągu dnia, a więc do salonu czy kuchni.
Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa w smogowe dni
Oczyszczacze poprawiają jakość powietrza wyłącznie wewnątrz budynków, dlatego podczas pobytu na zewnątrz trzeba zastosować inne metody ochrony. Specjaliści zalecają, aby w dniach, gdy poziom smogu przekracza dopuszczalne normy, unikać wychodzenia z domu. Niestety, nie zawsze jest to możliwe. Wyjście na plac zabaw albo spacer po parku łatwo zastąpić inną rozrywką, np. grą w planszówki bądź wspólnym oglądaniem filmów, ale nie można zrezygnować z chodzenia do pracy i szkoły czy z wizyty u stomatologa. Z tego powodu warto zaopatrzyć się w maseczki antysmogowe. Mogą z nich korzystać także dzieci, ale wyłącznie te, które ukończyły 3 rok życia, ponieważ najmłodszym utrudniałyby oddychanie. Skuteczność takiej maski uzależniona jest przede wszystkim od rodzaju znajdujących się w niej filtrów. Podobnie jak w przypadku oczyszczaczy powietrza najlepszym rozwiązaniem jest połączenie filtra HEPA z filtrem węglowym. Istotne znaczenie ma również odpowiedni rozmiar maseczki, ponieważ musi ona dobrze przylegać do twarzy, aby prawidłowo spełniała swoją funkcję. Po zakupie należy zapoznać się z zasadami dotyczącymi czyszczenia maski oraz wymiany umieszczonego w niej filtra.
W smogowe dni niektórzy zakładają maseczkę nawet podczas biegania. W trakcie uprawiania sportu zapotrzebowanie na tlen jest większe, a to oznacza, że do organizmu trafia większa dawka zanieczyszczeń. Z tego powodu często zaleca się rezygnację z treningów w czasie, gdy poziom smogu utrzymuje się na wysokim poziomie. Jeżeli ktoś z naszych bliskich nie jest w stanie powstrzymać się od joggingu lub innych sportów uprawianych na powietrzu, to warto zakupić mu maskę. Właściwie dopasowana nie powinna powodować dyskomfortu.
Skąd wiedzieć, kiedy takie formy ochrony są potrzebne? Najlepiej zaopatrzyć się w aplikację prezentującą aktualny stan powietrza w zamieszkiwanym mieście albo śledzić dane dotyczące stężenia smogu na stronach internetowych.
