Witamina K jest jedną z najważniejszych witamin dla naszego organizmu. Dbając o zdrowie układu kostnego każdy z nas pamięta, jak ważna jest właściwa podaż witaminy D i wapnia, mało kto jednak wie, że witamina K również ma swój udział w prawidłowym rozwoju kości. Bierze udział w homeostazie wapnia, jest niezbędna dla prawidłowej mineralizacji kości i chroni nas przed niebezpiecznym dla zdrowia „paradoksem wapnia”. Dodatkowo odpowiada za właściwą krzepliwość krwi. Właściwości witaminy K sprawiają, że zapobiega ona tworzeniu się skrzepów i hamuje krwawienia. Wykazuje też działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Można ją znaleźć w warzywach i owocach, jak również produktach pochodzenia zwierzęcego. Jaki jeszcze funkcje pełni witamina K w organizmie? W jakich produktach można ją znaleźć? Jakie są objawy i skutki nadmiaru i niedoboru witaminy K w organizmie? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w dalszej części artykułu.

Znaczenie witaminy K dla organizmu

W skład witaminy K wchodzi witamina K1 (fitomenadion, naturalna) i witamina K2 (menachinon, naturalna) – produkowana przez florę jelitową, a także witamina K3 (menadion, syntetyczna). Należy do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach co znaczy tyle, że tłuszcze są niezbędnym składnikiem do jej wchłaniania.

Najważniejszym zadaniem witaminy K jest dbać o prawidłową krzepliwość krwi, a co za tym idzie, zapobiegać krwawieniom wewnętrznym oraz krwotokom.

Homeostaza to zdolność organizmu do samoistnego tamowania krwawienia. Ma w niej swój udział witamina K. Homeostaza może być zapewniona przez:

  • skurcz uszkodzonych naczyń,
  • przywieranie do brzegów uszkodzonego naczynia krwinek płytkowych,
  • krzepnięcie krwi – w tym przypadku główną rolę pełni witamina K,
  • zwłóknienie skrzepu poprzez wnikanie fibroblastów i tworzeniu się tkanki łącznej zasklepiającej uszkodzony fragment naczynia.

Witamina K jest niezbędna do produkcji w wątrobie protrombiny (czynnika II), czyli białka osocza, które jest istotne w procesie krzepnięcia krwi, gdyż bierze czynny udział w procesach udaremniających wypływanie krwi w momencie zranienia czy uszkodzenia ciągłości naczyń krwionośnych. Ponadto istnieją przypuszczenia, że witamina K może mieć udział w mineralizacji tkanek. Dotychczas przeprowadzone badania wykazały, że składnik ten ma wpływ na działanie niektórych obecnych w kościach białek. Obecność składników mineralnych w organizmie jest niezbędna dla jego prawidłowego funkcjonowania.

Właściwości witaminy K – kiedy powinno się nią szczególnie wspomóc?

Funkcje witaminy K:

  • w chwili zranienia rozpoczyna proces krzepnięcia krwi (bez niej mogłoby dojść do wykrwawienia, a nawet śmierci), zazwyczaj stosowana przed zabiegiem chirurgicznym celem ograniczenia pooperacyjnego krwawienia
  • zmniejsza nadmierne krwawienie miesiączkowe
  • sprawuje ochronę nad kośćmi, jest wykorzystywana w leczeniu osteoporozy
  • usprawnia wykorzystywanie wapnia w organizmie zmniejszając tym samym ryzyko złamań
  • zapobiega chorobom nowotworowym
  • pomaga pacjentom poddającym się radioterapii
  • chroni serce
  • minimalizuje i opóźnia odkładanie się płytek miażdżycowych w tętnicach
  • zmniejsza poziom cholesterolu LDL w organizmie
  • niesie wybawienie dla cery naczynkowej poprawiając jej koloryt
  • stosowana do pielęgnacji skóry starczej ze zmianami w obrębie naczyń krwionośnych i dużą skłonnością do siniaków
  • umożliwia prawidłowe funkcjonowanie układu kostnego
  • zapobiega skazie krwotocznej u noworodków

witamina K właściwości

Witamina K – niedobór i skutki niedoboru

U osób nie mających problemów ze zdrowiem rzadko kiedy występują niedobory witaminy K, gdyż w ich organizmach produkowana jest odpowiednia jej ilość. Czasami jej deficyt ma miejsce u noworodków, ponieważ w ich jelitach nie ma jeszcze bakterii, które odpowiadają za jej produkcję. W czasie ciąży ograniczone jest również przechodzenie witaminy K przez łożysko, a noworodek zużywa całe zgromadzone zapasy tuż po porodzie. Niedostateczne stężenie witaminy K może doprowadzić do krwawienia, dlatego też dziecku zaraz po urodzeniu profilaktycznie w iniekcji podawana jest jedna dawka witaminy K. Podaje się ją niemowlętom 2 razy dziennie doustnie do 3. miesiąca życia.

Przyczyną awitaminozy witaminy K u osób dorosłych może być przyjmowanie preparatów antybiotykowych, które niszczą bakterie odpowiadające za jej produkcję. Może też powstać w przypadku ciężkich chorób jelit i wątroby. Osoby mające zbyt wysoki poziom cholesterolu we krwi i przyjmujące leki na jego obniżenie muszą liczyć się z tym, że hamują one wchłanianie witaminy K. Ponadto u osób starszych, mających problemy kardiologiczne lub po przebytym udarze mózgu, zażywających leki przeciwzakrzepowe działanie witaminy K jest blokowane, co może prowadzić do osteoporozy. Długotrwały deficyt składnika w organizmie zwiększa łamliwość kości.

Objawy niedoboru witaminy K:

  • wydłużony czas krzepnięcia krwi
  • samoistne krwawienia, wylewy krwi do narządów spowodowane zmniejszonym stężeniem protrombiny
  • zbyt obfite krwawienia miesiączkowe
  • choroba krwotoczna u noworodków
  • zaburzenia wzrostu i rozwoju u niemowląt
  • sińce po lżejszym uderzeniu się
  • krwawienia z nosa
  • długie gojenie się ran

Witamina K – hiperwitaminoza witaminy K, skutki nadmiaru witaminy K

Nadmiar witaminy K w organizmie jest bardzo rzadko spotykany, gdyż produkty żywnościowe (z wyłączeniem roślin zielonolistnych) nie mają jej zbyt wiele w swoim składzie. Duże dawki witaminy K nie są toksyczne, ale mogą stanowić zagrożenie dla osób przyjmujących leki przeciwzakrzepowe. Hiperwitaminoza witaminy K może powodować poty i uczucie gorąca. Witamina K3 wchodząca w skład witaminy K w dawkach przekraczających 5 mg może być przyczyną niedokrwistości hemolitycznej oraz zaburzeń w funkcjonowaniu wątroby. Przedawkowanie u noworodków powoduje ostrą żółtaczkę i uszkodzenia mózgu.

Witamina K – najlepsze źródła 
- produkty, które są źródłem witaminy K, witamina K – suplementacja

Pierwsza postać witaminy K1 występuje m.in. w warzywach liściastych, w truskawkach, oleju sojowym, a także niektórych produktach pochodzenia zwierzęcego (np. wątroba wołowa, jaja). Rośliny, które nie wytwarzają chlorofilu (zielonego barwnika) pozbawione są witaminy K. Zawartość witaminy K1 w roślinach wytwarzających chlorofil jest do niego proporcjonalna. Duże pokłady tego składnika posiada: rzepa, brokuł, szpinak, sałata, szparagi, brukselka, kapusta i kalafior. Dobrym jego źródłem jest także natka pietruszki, boćwina, niektóre oleje roślinne oraz orzechy. Niewielkie stężenie witaminy K znajdziemy w mięsie i produktach mlecznych, a także w produktach zbożowych i owocach.

Kolejna postać witaminy K – witamina K2 – produkowana jest przez bakterie w jelitach. Z kolei syntetyczna witamina K3 służy do uzupełniania niedoborów i może występować pod postacią rozpuszczalną zarówno w tłuszczach, jak i w wodzie.

Witamina K – dawkowanie i zalecane dzienne spożycie

Norma spożywania witaminy K zależna jest od płci i wieku.

Zalecana dzienna dawka witaminy K:

  • niemowlęta – 5-10 µg,
  • dzieci 1-3 lat – 15 µg,
  • dzieci 4-8 lat – 20 µg,
  • dzieci 9-13 lat – 40 µg,
  • młodzież 14-18 lat – 50 µg,
  • mężczyźni – 65 µg,
  • kobiety – 55 µg,
  • kobiety w ciąży i karmiące piersią – 55 µg.

W przypadku niedoboru witaminy K w organizmie podawanie jej w suplemencie należy uzgodnić z lekarzem, który dobierze właściwą dawkę. Co prawda witamina K nie jest toksyczna, jednak zbyt duże jej stężenie może być przyczyną rozpadu krwinek czerwonych, niedokrwistości czy nadmiernego pocenia się, a u niemowląt żółtaczki i uszkodzenia komórek.

Źródło:
https://portal.abczdrowie.pl/na-co-witamina-k
https://portal.abczdrowie.pl/witamina-k
http://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/domowa-apteczka/witamina-k-jak-krzepliwosc_38415.html
https://www.spirulina.pl/witaminy-i-mineraly/witaminy/witamina-k/witamina-k-dzialanie-i-zrodla.html

Jesteś diagnostą?

Dodaj swoją placówkę!

Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Diagnozujmy 2020. Wszelkie prawa zastrzeżone.

0
Would love your thoughts, please comment.x