Czy wystarczy być aktywnym fizycznie, zdrowo się odżywiać i prowadzić regularny tryb życia, aby cieszyć się zdrowiem? Niekoniecznie. Szkodliwe substancje czają się nie tylko w jedzeniu, ale niemalże na każdym kroku – zobacz, jak zminimalizować je w swoim otoczeniu!

Akrylamid

Według badań, jest on czynnikiem wyzwalającym raka u gryzoni; szkodliwie wpływa również na ich układ nerwowy i rozrodczy. Tak więc można domniemać, że jest niebezpieczny także dla ludzi. Istnieje szczególne ryzyko dla kobiet w ciąży- długotrwale i intensywnie narażone na akrylamid mogą urodzić dzieci o obniżonej wadze. Z akrylamidem mamy do czynienia codziennie- wytwarza się on podczas obróbki termicznej pokarmów. Wysoka temperatura, powyżej 250 st. C, w połączeniu z żywnością pochodzenia roślinnego, o dużej zawartości węglowodanów aktywuje reakcję brązowienia z udziałem cukrów i aminokwasu- asparginy. Szkodliwa substancja jest niestety łatwo przyswajalna przez ludzki organizm- rozpuszcza się w wodzie, a z przewodu pokarmowego jest przenoszona jest także do innych tkanek.
Badania Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wykazały obecność akrylamidu w takich produktach jak płatki śniadaniowe, frytki, pieczywo czy ciastka. Najbardziej szkodliwe są smażone lub pieczone ziemniaki oraz za długo parzona kawa.

Co można zrobić, aby ograniczyć szkodliwe skutki substancji?

Ograniczać długotrwałą obróbkę termiczną pokarmów (zwłaszcza pochodzenia roślinnego, bogatych w skrobię) w wysokiej temperaturze, a zamiast kawy po włosku wybrać espresso, które zaoszczędzi nam zwiększonej dawki akrylamidu.

Parabeny

Parę lat temu wykryto je w wielu kosmetykach (przede wszystkim dezodorantach) i posądzono o powodowanie raka sutka. Nie zostało to jednak w sposób jednoznaczny udowodnione naukowo, ale badania są wciąż prowadzone. Amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) oraz Komitet Naukowy Unii Europejskiej szerzą pogląd, że w małych dawkach parabeny są zupełnie bezpieczne dla zdrowia, choć wątpliwości budzi jeszcze ich wpływ na układ hormonalny. Te niejasności spowodowały wycofanie wymienionych substancji ze składów kosmetyków wielu firm.

Niebezpieczne antyperspiranty

Powracając do dezodorantów, a właściwie antyperspirantów, warto zastanowić się nad ich użyciem. Zawierają sole glinu, które blokują gruczoły potowe, co z jednej strony chroni przed wydzielaniem nieprzyjemnego zapachu, z drugiej toksyny są zatrzymywanie w organizmie. Co więcej, sole glinu w wysokich dawkach mogą negatywnie wpływać na układ nerwowy.

Pestycydy

Najbardziej atrakcyjne owoce i warzywa niekoniecznie są wartościowe, bogate w substancje odżywcze. Jest wręcz przeciwnie– kuszący wygląd uzyskują dzięki pestycydom czyli środkom zwalczającym  szkodliwe, niechciane organizmy. Są używane nie tylko przy uprawie roślin, ale także przy ochronie lasów, poprawie jakości zbiorników wodnych, a także sterylizacji budynków gospodarczych, szpitali czy magazynów. Pestycydy wybijają bakterie, drobnoustroje, grzyby, wirusy, pleśnie praz chwasty, więc są bardzo użyteczne w różnych gałęziach przemysłu.

Przy uprawianiu warzyw i owoców nie tylko zwalczają chwasty, ale likwidują też ślimaki, larwy, roztocza czy gryzonie, poprawiają również jakość i ilość zebranych plonów Nie jesteśmy w stanie sami stwierdzić czy dany produkt miał kontakt z pestycydami- nie zostawiają śladu ani w postaci smaku, ani zapachu. Nieodpowiednie dawki pestycydów zwiększają ryzyko zachorowania na raka, wystąpienia zaburzeń hormonalnych, układu nerwowego, cukrzycy oraz wielu innych schorzeń.

Niszczące skutki dla środowiska naturalnego

Są zagrażające nie tylko dla ludzi– przez opryski giną nie tylko szkodniki, ale również pszczoły. Substancje te obniżają ich odporność na infekcje i pasożyty oraz upośledzają orientację w terenie. Mimo tego, zamiast zmniejszać zużycie pestycydów, ich użycie z czasem wręcz się zwiększa.  Powodem jest pojawianie się szkodników odpornych na mniejsze dawki lub całkowite ich działanie. Kolejnym problemem związanym z pestycydowymi opryskami jest skażenie wód gruntowych i powierzchniowych oraz gleby.

Ograniczenie konsekwencji używania pestycydów

Aby możliwie zmniejszyć wnikanie pestycydów do naszego organizmu należy zapoznać się z rynkiem i zdecydować na sprawdzonego i zaufanego dostawcę żywności, który nie produkuje na wielką skalę. Warto wybierać też produkty o nieidealnym kształcie i ogólnym wyglądzie- może to świadczyć o wyhodowaniu ich w warunkach naturalnych bez dużej ilości środków chemicznych. Kiedy trudno takowe znaleźć i jest się skazanym na kupno “podejrzanych” produktów, trzeba je dokładnie umyć i obrać ze skórki.

To może jednak nie wystarczyć, gdy pestycydy wniknęły głęboko w owoc lub warzywo, ale o tym nie jesteśmy się w stanie dowiedzieć.
Jeśli sami używamy środków ochrony roślin zawierających pestycydy, zrezygnujmy z nich na korzyść metod naturalnych, np. określona ilość ziemi okrzemkowej może pomóc w poradzeniu sobie z owadami, ale nie zaszkodzi ani ludziom, ani zwierzętom domowym.

[1] Toksyczne związki w naszym życiu, Holistic Health, nr 2, marzec- kwiecień 2017