Reumatoidalne zapalenie stawów to najczęstsza choroba zapalna stawów, rozpoczynająca się zazwyczaj w młodym lub średnim wieku. Jest to schorzenie przewlekłe, które w przypadku niepodjęcia odpowiedniego leczenia może prowadzić do uszkodzenia stawu bądź innych powikłań. Jakie są przyczyny choroby, jak się objawia oraz w jaki sposób należy ją leczyć?
Przyczyny reumatoidalnego zapalenia stawów
Powodem, dla którego dochodzi do rozwoju choroby, jest obecność stanu zapalnego wewnątrz stawu. Stymuluje on błonę śluzową do odpowiedzi, w wyniku czego zniszczeniu ulegają przylegające struktury, w tym ścięgna, kości czy więzadła. Rozwój stanu zapalnego sprzyja też powstawaniu wtórnych zmian zwyrodnieniowych. Przyczyny reumatoidalnego zapalenia stawów nie są w pełni poznane. Szacuje się, że za rozwój choroby mogą odpowiadać:
- czynniki genetyczne – jeśli RZS występowało u rodzica, ryzyko pojawienia się choroby u dziecka jest od 2 do 5 razy większe,
- płeć – statystycznie kobiety chorują częściej niż mężczyźni,
- zakażenie – inicjować odpowiedź zapalną mogą niektóre bakterie i wirusy,
- błędne funkcjonowanie układu odpornościowego – rozpoznaje on własne tkanki jako wrogie.
RZS ciężej przechodzą osoby palące papierosy oraz narażone na długotrwały stres.
Jak objawia się reumatoidalne zapalenie stawów?
RZS najczęściej atakuje te same miejsca po obu stronach ciała – w rzadkich przypadkach dochodzi do rozwoju stanu zapalnego wyłącznie po jednej stronie. Typowe objawy choroby to:
- obrzęk stawów,
- ból i sztywność, które najczęściej pojawiają się o poranku,
- ograniczenie ruchomości,
- deformacja stawów.
Pacjenci najczęściej zgłaszają się do specjalisty z uporczywym bólem, który utrudnia im codzienne funkcjonowanie. Warto mieć świadomość, że RZS może wpływać także na pracę innych narządów, na przykład serca czy oczu. Sprzyja rozwojowi osteoporozy, miażdżycy oraz zaburzeniom natury hematologicznej.
RZS – rozpoznanie i leczenie
W przypadku podejrzenia RZS, pacjent najczęściej kierowany jest na badanie krwi (oznacza się czynnik RF, Anty-CCP/ACPA, CRP). Lekarz zleca też wykonanie badania USG lub rezonansu magnetycznego. Jeśli wyniki nie dają jednoznacznej odpowiedzi, pacjent zostaje skierowany na tomografię komputerową. W leczeniu RZS stosuje się preparaty, które nie tylko hamują występowanie objawów, lecz również rozwój stanu zapalnego. Najczęściej lekarze wybierają metotreksat, który jest obecnie lekiem pierwszego wyboru. Można również sięgnąć po niesterydowe leki przeciwzapalne, jednak nie hamują one postępu choroby, a jedynie łagodzą czasowo dolegliwości bólowe. Leczenie powinno być wspomagane odpowiednimi ćwiczeniami, dzięki którym można zachować odpowiednią ruchomość stawów. Dobrze, jeśli przeprowadzane są one pod okiem doświadczonego rehabilitanta. Ważne są także takie aspekty, jak utrzymanie prawidłowej masy ciała oraz porzucenie złych nawyków, zwłaszcza palenia.
Powikłania reumatoidalnego zapalenia stawów
Nieleczone RZS może prowadzić do powstawania zmian zwyrodnieniowych, wpływa również na funkcjonowanie całego organizmu. Pacjenci, którzy zauważą u siebie pierwsze objawy choroby, powinni zgłosić się do lekarza jak najszybciej. Rozpoznanie RZS w niektórych przypadkach zajmuje sporo czasu, natomiast pierwsze efekty leczenia widoczne są dopiero po 1-2 miesiącach. Specjaliści z Centrum Medycznego Sport-Reh zajmują się nie tylko diagnozowaniem choroby, lecz także kompleksowym jej leczeniem. Istnieje bowiem możliwość skorzystania z usług ortopedy, reumatologa, a nawet doświadczonego fizjoterapeuty.
