Złocień maruna (Tanacetum parthenium), zwany również maruną, to roślina, która zyskuje coraz większą popularność ze względu na swoje właściwości lecznicze. W tradycyjnej medycynie ludowej od wieków stosowany był jako środek na różne dolegliwości, jednak dopiero współczesne badania potwierdziły wiele z jego dobroczynnych efektów. W artykule przedstawimy, jak złocień maruna działa na organizm, w jakich dolegliwościach może być pomocny oraz jakie są jego najważniejsze zastosowania.
Złocień maruna – krótki opis rośliny
Złocień maruna jest byliną z rodziny astrowatych, która naturalnie występuje w Europie Południowej i Azji Zachodniej, choć obecnie można go spotkać w wielu rejonach świata, także w Polsce. Roślina charakteryzuje się drobnymi, białymi kwiatami z żółtym środkiem, przypominającymi wyglądem rumianek, stąd bywa mylona z tą popularną rośliną. Złocień osiąga wysokość do około 60 cm i preferuje miejsca dobrze nasłonecznione. Uprawiany jest głównie jako roślina ozdobna, ale to jego właściwości lecznicze sprawiają, że jest ceniony na całym świecie.
Substancje aktywne w złocieniu marunie
Główne substancje aktywne w złocieniu marunie to partenolid oraz flawonoidy, które wykazują silne działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe oraz przeciwutleniające. Ponadto roślina ta zawiera olejki eteryczne, taniny i kwasy organiczne, które wzmacniają jej właściwości prozdrowotne.
Partenolid
To kluczowy związek czynny, który odpowiada za większość właściwości leczniczych złocienia maruny. Jego główne działanie obejmuje zdolność do tłumienia stanów zapalnych poprzez hamowanie działania niektórych enzymów oraz zmniejszanie produkcji substancji wywołujących ból i obrzęk w organizmie.
Flawonoidy
Te naturalne przeciwutleniacze chronią komórki przed działaniem wolnych rodników, co ma istotne znaczenie w profilaktyce wielu chorób, w tym nowotworów i schorzeń układu krążenia. Flawonoidy także wspierają układ odpornościowy, pomagają w zwalczaniu stanów zapalnych oraz wspomagają detoksykację organizmu.
Właściwości lecznicze złocienia maruny
Złocień maruna od lat wykorzystywany jest w tradycyjnej medycynie ludowej na całym świecie. Współczesne badania potwierdzają, że roślina ta może mieć szerokie zastosowanie w łagodzeniu różnych dolegliwości. Oto najważniejsze właściwości lecznicze złocienia maruny:
1. Łagodzenie bólów migrenowych
Jednym z najbardziej znanych zastosowań złocienia maruny jest jego skuteczność w łagodzeniu migren. Regularne spożywanie preparatów zawierających wyciąg z tej rośliny może znacząco zmniejszyć częstotliwość i intensywność ataków migrenowych. Partenolid zawarty w marunie działa rozkurczowo na mięśnie gładkie naczyń krwionośnych, zapobiegając nagłym skurczom, które są jedną z przyczyn bólu migrenowego.
2. Działanie przeciwzapalne
Złocień maruna wykazuje silne właściwości przeciwzapalne, co czyni go naturalnym środkiem pomocnym w leczeniu stanów zapalnych stawów, skóry czy innych tkanek. Regularne stosowanie maruny może wspierać walkę z przewlekłymi chorobami zapalnymi, takimi jak reumatoidalne zapalenie stawów.
3. Wsparcie układu pokarmowego
Roślina ta od wieków była stosowana w leczeniu problemów żołądkowych. Złocień maruna ma właściwości rozkurczowe, co pomaga łagodzić skurcze jelit, bóle brzucha oraz wzdęcia. Wspomaga również trawienie i może być stosowany przy zaburzeniach trawiennych, takich jak niestrawność.
4. Wspomaganie układu odpornościowego
Zawarte w złocieniu flawonoidy oraz inne przeciwutleniacze mają zdolność wzmacniania układu odpornościowego. Regularne spożywanie wyciągu z tej rośliny może wspierać organizm w walce z infekcjami, zwłaszcza wirusowymi i bakteryjnymi. Działa również łagodząco w przypadku stanów zapalnych gardła oraz dróg oddechowych.
5. Właściwości przeciwnowotworowe
Dzięki zawartości partenolidu, złocień maruna wykazuje potencjalne działanie przeciwnowotworowe. Badania wykazały, że partenolid hamuje namnażanie się komórek nowotworowych w niektórych typach raka, co otwiera perspektywy na jego dalsze badania i zastosowania w onkologii.
6. Działanie uspokajające
Złocień maruna ma również łagodne działanie uspokajające, co czyni go pomocnym w leczeniu stanów lękowych, nerwic czy problemów ze snem. Regularne stosowanie tej rośliny pomaga w wyciszeniu organizmu i redukcji napięcia nerwowego.
Zastosowanie złocienia maruny
Złocień maruna może być stosowany w różnych formach: jako susz do sporządzania naparów, w postaci ekstraktu, nalewki, kapsułek lub jako składnik maści i kremów. Ważne jest jednak, aby odpowiednio dobrać formę spożycia do potrzeb organizmu.
1. Napar z maruny
Tradycyjnie złocień maruna był wykorzystywany do przygotowywania naparów, które stosowano głównie na bóle migrenowe i stany zapalne. Aby przygotować napar, wystarczy zalać łyżeczkę suszonego ziela maruny wrzątkiem i odstawić na około 10 minut. Tak przygotowany napój można spożywać 2–3 razy dziennie.
2. Nalewka z maruny
Nalewka z złocienia maruny to bardziej skoncentrowana forma, która może być pomocna w przypadku silniejszych dolegliwości, takich jak migreny czy stany zapalne stawów. Stosowana jest zwykle w dawkach kroplowych, zgodnie z zaleceniami producenta lub fitoterapeuty.
3. Kapsułki i tabletki
Na rynku dostępne są również suplementy diety w postaci kapsułek lub tabletek zawierających wyciąg z złocienia maruny. Ta forma jest wygodna w użyciu i zalecana osobom, które chcą regularnie stosować roślinę, np. w profilaktyce migrenowej.
4. Zewnętrzne zastosowanie
Maści i kremy zawierające wyciąg z złocienia maruny mogą być stosowane zewnętrznie na stany zapalne skóry, obrzęki czy bóle reumatyczne.
Przeciwwskazania i środki ostrożności
Chociaż złocień maruna jest ogólnie uważany za bezpieczny, istnieją pewne przeciwwskazania do jego stosowania. Roślina ta może wywoływać reakcje alergiczne, zwłaszcza u osób uczulonych na inne rośliny z rodziny astrowatych, takie jak rumianek czy nagietek. Ponadto, złocienia maruny nie powinny stosować kobiety w ciąży, ponieważ może on wywoływać skurcze macicy. Osoby przyjmujące leki przeciwkrzepliwe powinny zachować ostrożność, gdyż maruna może nasilać działanie tych preparatów.
Podsumowanie
Złocień maruna to roślina o niezwykle szerokim spektrum działania. Dzięki zawartości substancji takich jak partenolid czy flawonoidy, może być skutecznym wsparciem w walce z migrenami, stanami zapalnymi, a także wspierać układ odpornościowy i trawienny. Regularne stosowanie tej rośliny, zwłaszcza w formie naparów, kapsułek lub maści, może przynieść
