Palce młotkowate to zniekształcenie palców stóp, najczęściej palca drugiego, objawiające się charakterystycznym zgięciem palca w stawie międzypaliczkowym bliższym w kierunku podeszwowym. Młotkowate palce częściej diagnozowane są u kobiet, a wpływ na ich rozwój mogą mieć zarówno predyspozycje genetyczne, jak i np. częste noszenie butów na wysokim obcasie. Palce młotkowate można próbować leczyć poprzez odpowiednią fizjoterapię, ale pacjenci często wymagają również interwencji chirurgicznej.
Z tekstu dowiesz się:
- jakie są przyczyny palców młotkowatych,
- jak objawiają się młotkowate palce,
- w jaki sposób się je leczy.
Palce młotkowate to zniekształcenie palców u stóp (najczęściej palca drugiego, najdłuższego), które polega na przykurczu zgięciowym w kierunku podeszwowym w stawie międzypaliczkowym bliższym. Przykurcz może mieć charakter korektywny, czyli palec młotkowaty można wyprostować ręką, lub utrwalony, a więc zostaje w nieprawidłowej pozycji na stałe.
Palce młotkowate – przyczyny
Młotkowate palce to przypadłość częściej występująca wśród kobiet, a do jej rozwoju mogą się przyczyniać zarówno czynniki genetyczne, jak i czynniki zewnętrzne. Do tych drugich zalicza się między innymi:
- długotrwałe noszenie niedopasowanego obuwia, zbyt ciasnego w czubkach i na wysokim obcasie,
- nieprawidłowy sposób chodu (przenoszenie ciężaru na przednią część stopy),
- zdiagnozowane reumatoidalne zapalenie stawów,
- rozwijające się halluksy,
- nadwagę i otyłość,
- cukrzycę,
- stany zapalne w obrębie stawów stopy.
Palec młotkowaty – objawy
Diagnostyka palców młotkowatych (najczęściej pacjenci w pierwszej kolejności kierują się do ortopedy, choć diagnostyką może kierować także lekarz reumatolog) nie przysparza zazwyczaj większych kłopotów, bo objawy choroby są bardzo charakterystyczne. Objęte zniekształceniem palce (najczęściej drugi palec) wyginają się w stronę podeszwową stopy, przez co przypominają wyglądem niewielkie młoteczki. Towarzyszy temu ból, rozwijające się podwichnięcie, a czasem zwichnięcie stawu śródstopno-palcowego, które utrudnia normalne poruszanie się. Na zgięciu palca tworzy się również rana, często uniemożliwiająca noszenie krytego obuwia.
Palec młotkowaty – jak prostować?
Palce młotkowate można leczyć na różne sposoby – zarówno zachowawczo, jak i operacyjnie. Jeśli zmiany nie są zaawansowane, pacjentowi zaleca się noszenie płaskiego obuwia z szerokim czubkiem i stosowanie specjalnych ortez oraz wkładek ortopedycznych. Jeżeli zniekształcenie wywołane jest przez chorobę nadrzędną (np. RZS), konieczne jest oczywiście jej leczenie.
- Palce młotkowate – ćwiczenia
Gdy zniekształcenie dopiero się rozwija, można próbować hamować je poprzez odpowiednie ćwiczenia – początkowo wykonywane pod okiem fizjoterapeuty, a później także samodzielnie w domu. Przykładowe ćwiczenia to m.in. rytmiczne poruszanie palcami pojedynczo, rozstawianie wachlarzowe palców u stóp oraz dociskanie wyprostowanych palców do podłoża.
- Palce młotkowate – fizjoterapia
W leczeniu palców młotkowatych zastosowanie znajdują różne metody fizjoterapii, m.in. terapia manualna, masaże lecznicze, laseroterapia, krioterapia miejscowa oraz ultradźwięki. Ich celem jest hamowanie zmian, usprawnienie stawów stóp, redukcja stanów zapalnych oraz dolegliwości bólowych.
- Palce młotkowate – leczenie operacyjne
U części pacjentów leczenie zachowawcze nie przynosi efektów, więc zastosowanie znajdują metody operacyjne. U osób z mniej zaawansowanymi zmianami przeprowadza się mało inwazyjne zabiegi w obrębie ścięgien oraz torebki stawowej. Jeśli zniekształcenie jest większe, operacja obejmuje usunięcie zdegenerowanych powierzchni stawowych oraz trwałe przywrócenie prawidłowej osi palca. Po takiej operacji należy przez około pięć tygodni nosić specjalne obuwie.
Jak widać, palce młotkowate można leczyć na różne sposoby – ważne, by zgłosić się do lekarza reumatologa lub ortopedy jak tylko pojawią się niepokojące objawy w obrębie stóp.
