Jest zaliczana do diet wysokotłuszczowych i niskowęglowodanowych, idealnych dla osób dbających o sylwetkę, sportowców i osób z nadwagą. Jest zalecana osobom borykającym się z chorobami neurodegeneracyjnymi. Jakie rezultaty przynosi dieta ketogeniczna? Dlaczego warto ją stosować? Postaramy odpowiedzieć się na to pytanie w dzisiejszym artykule.
Czym charakteryzuje się dieta ketogeniczna?
Charakterystyczną cechą diety ketogenicznej jest zastąpienie węglowodanów tłuszczami. Tłuszcz stanowi niemal 80-90% diety keotgenicznej i dostarczanej energii przy 2500 kcal dziennie, a pozostałe 10-20% to białko lub węglowodany. Głównym paliwem naszego organizmu są węglowodany, z których na co dzień nasz organizm czerpie energię.
Gdy ich zabraknie musimy dostarczyć mu zamiennik, z którego będzie mógł wytworzyć potrzebną energię. Takim zamiennikiem są ciała ketonowe (tzw. ketoza) powstające w wyniku rozpadu tłuszczów. Jednak w przeciwieństwie do węglowodanów dostarczają one tylko 70% energii, co przyczynia się do niedożywienia i szybkiego wyczerpania organizmu.
Jak długo stosować dietę ketogeniczną?
Udowodniono, że 2-3 miesięczna kuracja wprowadza organizm w stan euforyczny. Mamy dobre samopoczucie, czujemy się lekko i dobrze. Jednak po tym okresie może nastąpić wyczerpanie organizmu, senność, zaparcia i nagła utrata apetytu, co może doprowadzić nawet do depresji. Dlatego tak ważne jest aby nie rezygnować z węglowodanów całkowicie i dawkować ich spożycie np. raz w tygodniu. Zalecana jest również przerwa od diety ketogenicznej raz na trzy tygodnie aby organizm mógł uzupełnić niedobory.
Dla kogo jest wskazana dieta ketogeniczna?
Początkowo dieta ketogeniczna była stosowana tylko przez kulturystów i sportowców w celu redukcji masy ciała przy jednoczesnym wzroście tkanki mięśniowej. Dziś kojarzona jest z bezpiecznym odchudzaniem, utratą wagi i zmniejszeniem uczucia głodu. W środowisku medycznym jest zalecana szczególnie w leczeniu konkretnych przypadków chorób u dzieci.
Dieta ta znalazła zastosowanie w leczeniu padaczki lekoopornej u dzieci z wrodzonym brakiem białka transportującego glukozę (GLUT-1). Przypuszcza się, że dieta katogeniczna hamuje nadmierną pobudliwość neuronów, która jest jedną z przyczyn zaburzeń padaczkowych. Rozważa się także leczenie wspomagające dietą ketogenną w autyzmie, chorobie Alzheimera, Parkinsona, innych typach padaczek czy niektórych encefalopatiach.
Korzyści zdrowotne ze stosowania diety ketogenicznej
Duża ilość spożywanych tłuszczy i redukcja węglowodanów w diecie ketonowej doprowadza do zmian w metabolizmie tłuszczów. Z tłuszczów powstają w wątrobie tzw. ciała ketonowe czyli aceton, acetooctan i kwas betahydroksymasłowy. Stanowią one energetyczny materiał zastępczy dla komórek nerwowych względem glukozy.
Udowodniono, że ciała ketonowe przyczyniają się do wzrostu aktywności enzymów syntetyzujących kwas γ-aminomasłowy (inaczej GABA – pełni funkcję głównego neuroprzekaźnika o działaniu hamującym w całym układzie nerwowym), a dzięki temu hamuje nadpobudliwość neuronów. Udowodniono również, że ciała ketonowe pełnią funkcję ochronną wobec komórek nerwowych przed wolnymi rodnikami, jak również skutkami stresu oksydacyjnego.
Dieta ketogeniczna – zdrowy sposób na odchudzanie?
Faktem jest, że podczas stosowania diety katogenicznej obserwuje się spadek wagi, jednakże warto uważać podczas jej stosowania. Utrata wagi spowodowana stosowaniem tej diety w dużej mierze wynika z odwodnienia. Pomimo tego, że efekt odchudzający jest widoczny w krótkim czasie z uwagi zmianę metabolizmu i utratę glikogenu, ta dieta ma również minusy.
Niestety ciała ketonowe obciążają wątrobę i nerki. Dlatego warto zastanowić się przed podjęciem decyzji o jej stosowaniu i skonsultować ewentualne za i przeciw z dietetykiem. Po dłuższym stosowaniu tej diety przybywa energii, zmienia się metabolizm naszego organizmu, tracimy na wadze ale możemy borykać się z niedoborami witamin, składników mineralnych, przeciwutleniaczy, białka czy błonnika. W skrajnych przypadkach możemy doprowadzić organizm do wycieńczenia, jak również przyczynić się do wystąpienia kamicy nerkowej i żółciowej czy zapalenia trzustki.
W każdej diecie istotne jest zbilansowanie posiłków względem potrzeb naszego organizmu. W porównaniu z dietą tradycyjną, dieta ketogenna przynosi wiele pozytywnych skutków w różnych schorzeniach. Stosowana według zaleceń nie powinna zaszkodzić a może stać się skutecznym i zdrowym sposobem redukcji masy ciała (maksymalnie 1 kg na tydzień), poprawy samopoczucia i zdrowia. Jedz z umiarem, ograniczaj węglowodany, spożywaj zdrowe tłuszcze i… chudnij na zdrowie!
Literatura:
1. Piechocka J., Dieta ketogeniczna – na czym polega, zalety, zagrożenia, http://kobieta.onet.pl/zdrowie/zycie-i-zdrowie/dieta-ketogeniczna-na-czym-polega-zalety-zagrozenia/x7spx (dostęp.: 4.05.2017).
2. Majewska M., Dieta ketogeniczna, czyli dieta niskowęglowodanowa, http://www.poradnikzdrowie.pl/diety/odchudzajace/dieta-ketogeniczna-czyli-dieta-niskoweglowodanowa_33895.html (dostęp: 4.05.2017).
3. R. Krajewski, Alfabet Jerzego Zięby. D jak dieta… ketogenna,Radio Katowice, W: YouTube [online], 2016 [dostęp: 4.05.017], Dostępny w World Wide Web: http://www.youtube.com.
4. “Pod Mikroskopem”, Dieta katogenna. Szkodzi czy pomaga?, W: YouTube [online], 2015, [dostęp: 4.05.017], Dostępny w World Wide Web: http://www.youtube.com.
